De skillsbenadering: een reset voor de hele arbeidsmarkt

Van beroepen naar taken en skills

Bij de ‘skillsbenadering’ wordt gekeken naar persoonlijke eigenschappen, vaardigheden en kennis. Welke zijn nodig om het takenpakket te vervullen? En welke heeft de kandidaat of kan de kandidaat met de nodige ondersteuning of training ontwikkelen?

Een benadering die wezenlijk verschilt met de klassieke manier van werven waarbij gefixeerde functieomschrijvingen en strikte diploma-eisen veel kandidaten op voorhand al afstoten of uitsluiten. Ook als onder het oppervlak de ingrediënten voor een waardevolle match wel degelijk aanwezig zijn.

Nieuwe bril voor arbeidsmarktprofessionals

“Wij arbeidsprofessionals moeten bijvoorbeeld alert zijn of verschillende beroepen overlap in skills hebben, en of de skills die een functie vereist verschuiven. En het is ook onze taak om hiaten tussen gevraagde en geboden skills te signaleren. Op individueel, bedrijfs-, regionaal en sectoraal niveau.”

Werkgevers met de neus de juiste kant op krijgen

Het vraagt ook om een omschakeling bij werkgevers, vertelt Bernadet van Veldhuizen namens NLwerktaanwerk, onderdeel van Stichting Nederland Onderneemt Maatschappelijk!. "Je ziet dat veel werkgevers zich nog achter de vacature verschuilen, omdat ze gewoon niet weten hoe ze het anders kunnen doen. Een arbeidsprofessional kan in zo’n geval samen met de werkgevers analyseren welke skills feitelijk nodig zijn.”

Haar collega Gert-Jan Koetsier voegt daaraan toe dat werkgeversnetwerken ook een uitgelezen kans zijn om aandacht te vragen voor de skills van een kandidaat. “In Noord-Holland is bijvoorbeeld een netwerk dat werkzoekenden de kans biedt om zichzelf en hun wensen te presenteren. Dat levert al snel een kennismakingsgesprek of stage op.” 

Wet- en regelgeving herzien

Maar zelfs als een werkgever het licht heeft gezien kan die niet altijd het roer omgooien, weet Daverveld. “Er zijn nog heel wat beroepen waarvoor harde registraties zijn opgelegd om kwaliteit te garanderen. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben hier programmateams op zitten. Maar eerlijk is eerlijk: wet- en regelgeving veranderen is een proces van lange adem.”  

Gezamenlijke taal

Binnenkort hebben alle partijen op de arbeidsmarkt het dus over vaardigheden en taken. Van opleiders tot werkgevers en van bemiddelaars tot werkzoekenden. Om te zorgen dat er niet langs elkaar heen wordt gepraat, is een gezamenlijke taal belangrijk. 

CompetentNL is het centraal platform dat dicteert wat er precies onder welke vaardigheid wordt verstaan. Ook koppelt het skills aan alle beroepen en (in eerste instantie) aan alle mbo-(deel)opleidingen, certificaten en praktijkverklaringen in Nederland. Vanaf september 2025 kunnen arbeidsmarktprofessionals, werkgevers en opleiders deze digitale ‘skillsalmanak’ raadplegen en kunnen er softwaretoepassingen voor gebouwd worden.

Matchingtools

Matchcare is met ‘De Spreekkamer’ een van de partijen die software ontwikkelt om skills te herkennen, vast te leggen en te duiden.  

In ‘De Spreekkamer’ kunnen klassieke kenmerken vastgelegd worden als werkniveau, branche en werkomgeving. Ook de geboden of gevraagde werkplekondersteuning en persoonlijke ondersteuning zijn parameters. Maar vooral biedt het systeem ruimte om vast te leggen in hoeverre bepaalde skills aanwezig of vereist zijn. 

Arbeidsmarktprofessional brengt mensen in beweging

Ook voor het matchen wordt AI gebruikt. Het systeem berekent de relatieve afstand tussen vacature en kandidaat. Zo kan het een gecalculeerde voorspelling bieden voor de best passende kandidaten. “Het blijft aan de arbeidsmarktprofessional om werkgever en arbeidszoekende vervolgens ook echt naar elkaar toe te bewegen.” 

UWV lanceert skillsgerichte bemiddelingstool

UWV gaat de skillsbenadering ondersteunen met een nieuw digitaal systeem: de Bemiddelingsservice. Dit systeem biedt werkzoekenden vacatures op basis van hun vaardigheden, skills, opleiding en ervaring. Het maakt ook inzichtelijk wat iemand aan opleiding nodig heeft voor een bepaald beroep. Werkgevers krijgen door de Bemiddelingsservice meer inzicht in mogelijk passende kandidaten en het biedt ze de mogelijkheid om zichzelf en hun vacatures beter te profileren.

“De Bemiddelingsservice gaat in september live voor de eerste medewerkers. Het is de bedoeling dat in april 2026 alle adviseurs, en uiteindelijk ook werkgevers en cliënten hiermee kunnen gaan werken,” kondigt Daverveld aan.