In een online informatiesessie op 11 september 2025 zijn de recente ontwikkelingen door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid toegelicht. De governance komt als eerste aan bod. Op 22 september is er een belangrijk moment: de ondertekening van het oprichtingsconvenant voor het Landelijk Beraad door de kernpartners in de Landelijke Stuurgroep.
Landelijk Beraad aan de slag
Officieel gaat dit beraad vanaf 1 januari 2026 van start, vertelt Brian Verweij van SZW. “Maar het is fijn dat er al eerder een Landelijk Beraad in oprichting is. De deelnemende partijen gaan hard eraan werken om op 1 januari 2026 ook een Landelijke Meerjarenagenda te hebben.”
In augustus is een tussenproduct gepubliceerd: de verkenning. De arbeidsmarktregio’s kunnen deze publicatie gebruiken bij het opstellen van hun eigen Regionale Meerjarenagenda. “En voor ons helpt de verkenning om meer toe te werken naar het uitvoeringsdeel van de Landelijke Meerjarenagenda.”
Vanuit andere beleidsonderdelen en programma’s is veel interesse om aan te haken bij de nieuwe arbeidsmarktinfrastructuur, zegt Brian. “Dat zorgt gelijk voor een grote uitdaging. Wat kunnen we wel al mooi verbinden en wat misschien nog niet? Dat is onze zoektocht in de komende tijd.”
Inzet van AI verkend
Kunstmatige intelligentie verovert in rap tempo de wereld. SZW is een verkenning gestart naar AI-toepassingen voor professionals in en rondom het Werkcentrum. Met als uitgangspunt: kan AI worden ingezet als een tool die als een soort zoek- en vraagbalk fungeert? De verwachting is dat de tool zorgt voor een beter inzicht in beschikbare instrumenten en dienstverlening en in een betere toegankelijkheid van arbeidsmarktinformatie.
Voor deze verkenning hebben elf arbeidsmarktregio’s zich aangemeld. “We willen bij hen een behoeftepeiling doen om te kijken of we op landelijk niveau iets met AI moeten of kunnen. Het zal mogelijk leiden tot een voorstel, dat we dan terugleggen bij de regio’s.” Brian heeft nog geen idee wat de uitkomst zal zijn. “Ik vind het gebruik van AI in ieder geval een zeer interessante beweging.”
Nieuwe handreikingen op komst
Brian en zijn collega Heidi de Bodt gaan ook in op handreikingen waaraan wordt gewerkt. Zo verschijnt waarschijnlijk aan het eind van het jaar een handreiking over de werkgeversdienstverlening in het Werkcentrum.
Hiervoor worden momenteel in verschillende arbeidsmarktregio’s praktijkvoorbeelden opgehaald. Verder organiseert een aantal regio’s gesprekken met werkgevers over hun wensen en behoeften. Heidi: “Deze input zal ook worden meegenomen in de visievorming en de handreiking over de overgang van de werkgeversdienstverlening van werkgeversservicepunt naar Werkcentrum.”
Dit najaar wordt ook een handreiking over de aansluiting van het onderwijs op de regionale arbeidsmarkt gepubliceerd. Op de Praktijkdag van 13 november is er een sessie over de nieuwe handreikingen.
Evaluatie van samenwerking
Het klinkt nog vroeg maar er is al een plan uitgestippeld voor het evaluatieonderzoek van de hervorming arbeidsmarktinfrastructuur. Brian: “We willen voor de hele hervorming de effecten bijhouden en evalueren.” Binnenkort maakt SZW de winnaar van de aanbesteding bekend. Het geselecteerde onderzoeksbureau zal contact opnemen met de arbeidsmarktregio’s. Belangrijk hierbij is om de werkende principes van de samenwerking boven water te halen.
De evaluatie is volgens Brian niet bedoeld om alles te controleren. “We willen de resultaten juist gebruiken om te laten zien dat de samenwerking werkt en hoe we die nog beter kunnen benutten.” Een deelnemer vraagt of het niet een beetje vreemd is om al in het overgangsjaar 2026 met de evaluatie te starten, voordat de aanpassingen van de SUWI-wet in werking zijn getreden. Brian reageert: “Waarschijnlijk onderzoeken wij volgend jaar met name wat we überhaupt uit gaan vragen.”
Lobbybrief vanuit regio’s over ESF+
Zuid-Kennemerland en IJmond heeft het initiatief genomen voor een lobby vanuit de arbeidsmarktregio’s in verband met de nieuwe periode van het Europees Sociaal Fonds (ESF+). De regio heeft een lobbybrief opgesteld die gericht is aan staatssecretaris Jurgen Nobel (Participatie en Integratie). De oproep is dat hij zich samen met de minister van Financiën sterk maakt voor een solide financiële positie van het ESF+ in de jaren 2028-2034. Dankzij het fonds zijn vernieuwende aanpakken mogelijk en ook wordt de regionale samenwerking gestimuleerd, staat in de brief.
Dertien regio’s hebben tot nu toe gereageerd, vertelt Marion Fisser van Zuid-Kennemerland en IJmond. “Iedereen is eigenlijk positief.” Zij spoort de andere regio’s aan om ook hun mening door te geven.
Discussie is er over de vraag of de lobby niet breder kan worden opgepakt, samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Marion wil daarover met de VNG overleggen. Omdat hier enige tijd overheen zal gaan en haar eigen regio snel wil handelen, denkt ze aan een tweetrapsraket: nu een brief versturen vanuit de regio’s die willen ondertekenen en later mogelijk nog een brief door de VNG namens alle regio’s. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Marion Fisser via mfisser@haarlem.nl.