Voel je sterk. Onder deze naam geeft IJmond Werkt! empowermenttrainingen volgens de methode VrijBaan, in samenwerking met Heliomare Arbeidsintegratie. Mensen komen hiermee echt verder en niet alleen als het gaat om werk.
IJmond Werkt! is de gezamenlijke uitvoeringsorganisatie voor de Participatiewet van de gemeenten Beverwijk, Heemskerk, Uitgeest en Velsen. Sinds 2013 organiseert IJmond Werkt! trainingen volgens de VrijBaan Empowerment Methode, die is ontwikkeld voor mensen met een arbeidsbeperking. Deze gestructureerde aanpak stelt hen beter in staat om zelf de regie te voeren en actief te zijn bij het vinden en behouden van werk. VrijBaan bestaat uit zes componenten: betekenis, competentie, groepsoriëntatie, impact, positief identiteitsgevoel en zelfbeschikking.
Hoe bevalt de aanpak in de praktijk? Eefje Janssen en Susan Deumer vertellen over hun ervaringen. Janssen is trainer en consulent bij het arbeidsdiagnostisch trainingscentrum van IJmond Werkt! en geeft zelf empowermenttrainingen. Deumer werkt als vakgroepcoördinator arbeidstoeleiding bij Heliomare Arbeidsintegratie. Dit re-integratiebedrijf behoort tot de grote Noord-Hollandse zorg- en onderwijsinstelling Heliomare, waarvan het motto luidt: ‘niemand aan de zijlijn’.
TIPS
- Kijk bij de training niet alleen naar arbeid, maar ook of iemand in zijn privéleven beter de regie kan nemen.
- Let er tijdens de intake op of iemand in staat is tot zelfreflectie, want anders is deelname aan een empowermenttraining niet zinvol.
- Wees flexibel in de training en kies de oefeningen die bij de deelnemers passen.
- Zorg ervoor dat alle zes de componenten van VrijBaan in de empowermenttraining aan bod komen.
- Houd zowel vooraf als achteraf een meting om na te gaan welke vooruitgang iemand heeft geboekt.
- Streef ernaar dat mensen die na afloop van de training nog niet op eigen kracht de arbeidsmarkt kunnen betreden, hulp zoeken om verder te komen.
Waarom de empowermenttrainingen?
Janssen: “Hiermee richten we ons op mensen voor wie een sollicitatietraining nog niet zinvol is. Het doel is dat zij er sterker uitkomen. Het hoeft niet een directe route richting arbeid te zijn. Ook een betere controle over de privésituatie is belangrijk. Dat maakt later de kans op werk groter.”
Deumer: “VrijBaan is verweven in de werkwijze van Heliomare. We dragen onze kennis van de methode over aan de professionals van IJmond Werkt! Zij kunnen zo zelf mensen trainen. Het belangrijkste doel van de training is dat de deelnemer op meerdere gebieden zelfredzamer wordt. Dit vraagt dat iemand in staat is tot zelfreflectie.”
Hoe verloopt een training?
Janssen: “Wij bieden de empowermenttraining groepsgewijs aan. Een groep bestaat uit tien deelnemers, die worden bijgestaan door twee trainers. De training bestaat uit vier bijeenkomsten en duurt twee weken. De deelnemers krijgen ook huiswerkopdrachten. Na afloop hebben we met alle deelnemers een individueel gesprek. We vragen dan: zijn jouw eigen leerdoelen gehaald en wat ga je nu doen?”
Wat voor soort oefeningen doen de deelnemers?
Janssen: “De trainers kunnen kiezen uit 160 oefeningen. Zij gebruiken de oefeningen die het beste bij de mensen in een groep passen. In ieder geval wordt met alle zes de componenten geoefend. Mensen zijn in het begin vaak onzeker en hebben een negatief zelfbeeld. Het is dan belangrijk dat zij meer vertrouwen krijgen in wat ze zelf kunnen. Dit wordt ‘competentie’ genoemd.”
Deumer: “Dan is bijvoorbeeld het kwaliteitenspel een goede oefening. Uit dit kaartenspel kiest iemand de vijf kaarten die bij zijn eigen persoon passen en geeft een korte toelichting aan de groep. Op deze manier wordt zijn zelfvertrouwen versterkt.”
Het resultaat van de training is?
Janssen: “Om na te gaan wat iemand heeft bereikt, houden we zowel vooraf als achteraf een meting aan de hand van de componenten. Je ziet vaak grote vooruitgang. Mensen laten tijdens de training steeds meer van zichzelf zien en krijgen beter inzicht in waarin ze goed zijn. Zo had ik onlangs een jonge vrouw met PPD-NOS in de groep. Door deze ontwikkelingsstoornis durfde ze aanvankelijk niets. In de laatste bijeenkomst maakte ze een tekening van zichzelf en hield daarover een presentatie. Ze vertelde open over haar eigen gevoelens.”
Deumer: “Het vervolg kan zijn dat zo iemand aan het werk gaat en zich met ondersteuning van een jobcoach aan de collega’s presenteert. We hopen dat deelnemers aan het eind van de training beter zelf een keuze kunnen maken over hun volgende stap.”
Janssen: “Sommige deelnemers zijn dan klaar voor de arbeidsmarkt. Andere mensen gaan echt hulp zoeken om verder te komen.”
De slotsom?
Deumer: “Wij zeggen bij Heliomare: als mensen zelfstandig de arbeidsmarkt kunnen betreden, zijn ze zo geëmpowerd dat we misbaar zijn geworden.”
Janssen: “De empowermenttraining helpt mensen écht om verder te komen, niet alleen als het gaat om werk. Zij nemen meer regie over hun leven.”
Foto: Susan Deumer (links) en Eefje Janssen