Zelf begeleiden is het uitgangspunt. Werkgevers die werknemers met een arbeidsbeperking zelf begeleiden, zonder externe coaching. Dat is de insteek van Werkgeversservicepunt Midden-Gelderland. Wel krijgen de bedrijven een voucher voor een Harrie-training, gericht op het omgaan met mensen met een arbeidsbeperking.
Toen CNV Jongeren zo’n acht jaar geleden aan de slag ging om leden met een arbeidsbeperking aan de slag te helpen vielen een paar dingen op, vertelt projectleider Robin de Rooij. Zo bleken veel werkgevers open te staan voor een gesprek met een Wajonger over de voorwaarden om aan het werk te komen. Sommige jongeren kregen zelfs gelijk een plek aangeboden. Maar slechts in een paar gevallen bleek de match duurzaam.
Succesvolle plaatsingen waren vooral te vinden in bedrijven die iemand hadden aangewezen voor de begeleiding van de jongere, werd al snel duidelijk. Maar over welke competenties moet zo’n intern begeleider dan beschikken? CNV Jongeren en kenniscentrum Vilans onderzochten het en ontdekten dat een ideale begeleider ‘Harrie’ is: hulpvaardig, alert, rustig, realistisch, instruerend en eerlijk.
De begeleider moet het gesprek aangaan
Die bevindingen staan aan de basis van de training die vervolgens is ontwikkeld onder de naam ‘Harrie Helpt’. Leidende draad in de training is dat de begeleider van een werknemer met een arbeidsbeperking het gesprek moet aangaan. “Een begeleider moet niet alles van autisme willen weten of voor psychlooog spelen. Dat is zijn vak niet. Het gaat om het voeren van open gesprekken over hoe de werknemer wil dat hij begeleid wordt”, aldus De Rooij. “Juist omdat het een succesfactor is, zien we het liefst dat bedrijven de interne begeleiding zelf doen en alleen een externe coach inschakelen als dat nodig is.”
‘Zelf begeleiden’ is ook het uitgangspunt in de arbeidsmarktregio Midden-Gelderland, vertelt Gerard Fidder, hoofdadviseur Werk & Inkomen van de gemeente Arnhem. “Daarom zetten wij in op het coachen van de werkgevers en het opleiden van interne coaches. Alleen als het echt niet gaat, nemen wij de coaching van de werknemers voor ons rekening.”
Jobcoaching het belangrijkste instrument
Naast loonkostensubsidie is jobcoaching voor Midden-Gelderland het belangrijkste instrument om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. “Bij het inrichten van onze regeling hebben we nadrukkelijk gekeken naar die van UWV om te voorkomen dat kandidaten onder verschillende regimes vallen. Dat leidt alleen maar tot verwarring bij werkgevers.”
De regeling van Midden-Gelderland gaat daarom ook uit van een maximale duur van drie jaar en de UWV-lijst van erkende jobcoaches. Ook de regeling die de G4 hanteren stemt vrijwel overeen met die van UWV, maar dan zonder de categorie van zware ondersteuning. Midden-Gelderland kent die categorie wel. “Voor bepaalde mensen moet je behoorlijk wat begeleidingsuren kunnen bieden”
“Er is discussie geweest of we niet ook een interne coach moesten subsidiëren”, vertelt Fidder. “ We hebben wat met subsidies geëxperimenteerd, maar toen we kennismaakten met ‘Harrie helpt’ leek dat ons een goed aanknopingspunt.
Lancering Harrie-voucher
Met de lancering van de Harrie-voucher in oktober 2016 is het instrument ‘coaching’ in Midden-Gelderland compleet. “Het mooie van een voucher is dat een werkgever iets tastbaars in handen kunt geven. Hebben we gemerkt bij de jongerenvoucher die al langer bestaat. Je maakt zo duidelijk dat het een bedrijf is dat investeert in mensen met een arbeidsbeperking.”
De externe jobcoach is er op gericht dat de werkgever de begeleiding zo snel mogelijk zelf kan doen. Als de interne begeleider een Harrie-training heeft gevolgd, kan de werkgever sinds kort ook aanspraak maken op de subsidieregeling. De Harrie-voucher moet er nu voor zorgen dat er meer trainingen worden gevolgd en er meer gekwalificeerde Harrie's komen.
Over het succes van de aanpak is nog niet veel te zeggen. De Participatiewet is in 2015 van kracht geworden, dus de eerste periode van drie jaar coaching loopt pas af in 2018, aldus Fidder. “Ons Werkgeversservicepunt is druk bezig met matching, maar je merkt dat vooral mensen met korte afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk komen. Mensen die onder de Banenafspraak vallen aan de slag helpen blijft lastig. We verwachten wel een toename na de aanstelling van de accountmanagers Functiecreatie; mensen die in overleg met de bedrijven en instellingen functies kunnen creëren of aanpassen. Dan zal ook het beroep op coaching toenemen.” Gerard Fidder (Arnhem): “Het mooie van een voucher is dat het iets tastbaars is’
Harrie Helpt
De Harrie Helpt-training die is ontwikkeld door CNV Jongeren en Vilans richt zich op collega’s die een (nieuwe) medewerker met een arbeidsbeperking op de werkvloer gaan begeleiden. De letters van Harrie staan voor de zes competenties waaraan de Harrie moet voldoen. Een hulpvaardig, alert, rustig, realistisch, instruerend en eerlijk persoon.
In de tweedaagse training krijgen de deelnemers praktijkvoorbeelden en tools aangereikt om de nieuwe collega’s de juiste begeleiding te bieden. Daarnaast hebben de deelnemers de mogelijkheid om ervaringen, ideeën en oplossingen uit te wisselen. De Harrie-voucher die Midden-Gelderland uitreikt aan werkgevers die iemand met een arbeidsbeperking aanneemt, geeft recht op deelname op dergelijke cursus, die wordt gegeven in Arnhem. Daarnaast biedt CNV Jongeren ook in-company-trainingen aan.
Als één of meer werknemers een Harrie Helpt-training heeft gevolgd, voldoet de organisatie ook aan de subsidievoorwaarden van UWV en Midden-Gelderland voor interne jobcoaching.