Wanneer meld je je eigenlijk ziek? Hoe vraag je hulp op de werkvloer? Dit soort onderwerpen en nog veel meer komen aan bod in de onlinetrainingen Werknemersvaardigheden voor laagopgeleiden op www.WERK-portal.nl. Ontwikkelaar en docent Janneke Beckers kijkt verder dan de beperking.
Bevlogen spreekt ze over haar leerlingen en over haar werk als docent in het volwassenonderwijs op het Citaverde College in Horst. Janneke Beckers heeft dagelijks een bijzonder gezelschap in de klas. De jongste leerling is achttien en oudste bijna zestig. Zin in haar lessen rekenen en Nederlands hebben ze zelden. Veel van haar leerlingen hebben weinig positieve herinneringen aan de schoolbanken. ‘Ga jij maar achterin zitten, jij begrijpt het toch niet’, kregen ze vroeger op de lagere school te horen.
Veel van de leerlingen komen van het vroegere SW-bedrijf en hebben jarenlang in de fabriek gestaan. Na sluiting zijn ze ‘in het groen’ terecht gekomen. “Daar ging het zo goed - ze bloeiden letterlijk op - dat ze nu bij ons de mbo-opleiding Groen volgen”, vertelt Beckers.
TIPS
- Kijk wat mensen wel kunnen, te lang is er alleen naar de beperking gekeken.
- Sluit aan bij de belevingswereld. Zorg dat ze begrijpen waarom ze iets moeten leren. What is in it for me?
- Check altijd of ze informatie goed begrepen hebben. Gebruik eenvoudige woorden in de uitleg.
- Wanneer je investeert in werknemersvaardigheden, verhoog je het werkplezier van deze medewerkers.
Tijdens de opleiding groeit het zelfvertrouwen
Beckers ziet het zelfvertrouwen van de leerlingen tijdens de opleiding groeien. “Het zijn stuk voor stuk mensen die altijd te horen hebben gekregen dat ‘ze niets kunnen’. We hebben nu ook een mevrouw in de klas, die doet het zo goed. Ze heeft jaren in de fabriek gewerkt met het stempel ‘meer kun je niet’ en nu is ze voorvrouw in de groenvoorziening en doorgestroomd naar Mbo2. Dat is mooi. De schaamte en onzekerheid is bij deze groep zo groot.”
In opdracht van SBCM, het Kenniscentrum en A&O-fonds sociale werkgelegenheid werkt Beckers mee aan de ontwikkeling van de online lesmateriaal voor de doelgroep. “We gebruiken dit lesmateriaal zelf ook in onze lessen en die combinatie werkt goed. Ik hoor meteen ook de reacties van de leerlingen terug.”
Is het werken met de computer voor deze doelgroep niet juist erg lastig? “In het begin zeker. Zeventig procent van onze leerlingen werkt nooit met een computer en heeft geen idee. Ze draaien de laptop soms om, om de aan/uitknop te zoeken. Maar als ze eenmaal op weg zijn, gaat het goed. We zorgen er ook voor dat er op het scherm niet te veel gebeurt, maar ze leren zo wel klikken en slepen. Zo ontwikkelen ze ook digitale vaardigheden.”
Wat doe je als je boos bent op de baas?
Er zijn inmiddels twee online trainingen op het gebied van werknemersvaardigheden beschikbaar. Bij de eerste training gaat het over de basisvaardigheden, waarin zaken als persoonlijke hygiëne en ‘op tijd komen’ behandeld worden.
De andere training spitst zich toe op het behoud van werk. “Bij deze doelgroep is het niet ongebruikelijk dat ze een baan binnen een paar maanden weer verliezen. Ze hebben zich bijvoorbeeld te vaak ziekgemeld of zijn boos geworden op de baas. Hoe voorkom je dat? Wat doe je wanneer je boos bent? Wanneer meld je je eigenlijk ziek? Als je rugpijn hebt, kun je ook naar de leidinggevende stappen in plaats van je drie weken ziek te melden.” Ook thema’s als advies vragen en ‘inleven in een ander’ komen in de training aan bod.
De trainingen zijn, benadrukt Beckers, ook geschikt voor jongvolwassenen, mensen uit de bijstand, statushouders en anderstaligen. “Mijn collega’s en ik geven steeds vaker uitleg over de inzet van de online trainingen, door het land. Zeker jobcoaches en klantmanagers zijn geïnteresseerd. Zij hebben vaak niet zoveel tijd voor een cliënt. Maar met deze training kunnen de cliënten thuis aan de slag. Het mooie van dit systeem is dat je ook een leerroute op maat klaar kan zetten voor de persoon in kwestie. Juist dat maatwerk is zo belangrijk. Kijk naar de persoon en zie niet alleen de beperking.”
Ook werkgevers en gemeenten geïnteresseerd
Projectleider voor de WERK-portal.nl Paula Mensink bij SBCM ziet de belangstelling in het land voor de online trainingen groeien. “Voorheen gebruikten alleen SW-bedrijven de programma's. Inmiddels worden deze ook ingezet door andere organisaties die mensen begeleiden naar of op het werk zoals gemeenten, re-integratiebedrijven, werkgevers, bibliotheken en Vluchtelingenwerk. We merken dat werkgevers dit niet altijd als hun taak zien. Terwijl ze bij andere werknemers wel investeren in allerlei opleidingen of trainingen om ze zichzelf te ontwikkelen. Waarom niet bij deze groep?”
De reacties van de deelnemers zijn volgens Mensink positief. “Het mooie van onlinetrainingen is dat ze het in hun eigen tempo kunnen doorlopen. Het is interactief en een leuke manier van leren. Zeker voor deze groep, die veel negatieve schoolervaringen heeft, is dat belangrijk. Ze krijgen bij sommige trainingen ook een certificaat. Voor sommige mensen is dat het eerste diploma wat ze krijgen. Ook dat geeft zelfvertrouwen.”
De WERK-portal.nl is een product van SBCM en Cedris. De WERK-portal.nl bevat de volgende programma’s:
• basisvaardigheden, zoals de Nederlandse taal, omgaan met de computer en met geld;
• beroepenoriëntatie en solliciteren;
• werkvaardigheden om goed en zelfredzaam te kunnen functioneren, zoals communiceren op het werk, samenwerken met collega’s, gedrag op de werkvloer, arbo en veiligheid.