Werkse! bundelt klussen tot banen die mensen klaarstomen voor de arbeidsmarkt

Gepubliceerd op 24 november 2021

Leer-werkbedrijf Werkse! in Delft krijgt mensen uit de bijstand aan het werk door klussen van verschillende werkgevers te bundelen tot ontwikkelbanen. Daardoor stroomden in anderhalf jaar al 17 mensen uit naar een reguliere baan. ‘Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt op losse taken passen is makkelijker dan op complete vacatures.’

“In Delft merkten we dat mensen aan het werk helpen ook voordelen heeft voor hun gezondheid,” zegt Jiske Kiers, programmamanager BHAG bij leerwerkbedrijf Werkse!. “Daarom hebben we sociale en maatschappelijke organisaties onder de gezondheidsparaplu betrokken bij het doel om mensen uit de bijstand aan het werk te helpen.” Het ging onder meer om een dak- en thuislozenorganisatie, de GGZ, dagbestedingsorganisaties en de Wmo-uitvoeringsorganisatie. Samen willen ze het aantal bijstandsgerechtigden in Delft in vier jaar halveren. Dat doel kreeg de naam BHAG (‘big hairy audicious goal’, in het Nederlands: ‘groot gedurfd dapper doel’).

Tips van Werkse! voor het werken met ontwikkelbanen

Je hebt wel een bepaalde omvang aan taken nodig om het rendabel te maken. Kiers: “Bij Werkse! bestaan de ontwikkelbanen niet 100 procent uit taken uit de BHAG Deal. We kunnen ook terugvallen op werk van het leer-werkbedrijf.”

Zorg dat je ruimte en budget hebt om een half jaar tot een jaar te experimenteren. Je kunt niet vanaf dag één een sluitende businesscase hebben. In het begin kost het wat, maar als het eenmaal is ingeregeld, gaat het veel opleveren.

Maak mensen vrij die het binnenhalen van klussen en het bundelen ervan goed kunnen organiseren, bijvoorbeeld op grond van eerdere ervaring met detacheren.

Leg de mensen op de werkvloer uit wat een ontwikkelbaan betekent: je kunt niet altijd op zo’n medewerker rekenen voor de productie. Die persoon is er tijdelijk en kan nooit een sleutelpositie krijgen, al is het de topper van je afdeling. Kwakernaat: “In het begin wilden we goede mensen nog vasthouden, maar als iemand een kans heeft op een reguliere baan moet je hem dat ook gunnen.”

Vraag door voordat je iemand op een taak plaatst. Kwakernaat: “We hebben wel eens te maken gehad met kandidaten die zichzelf overschatten of zelf kandidaten overschat.”

Sommige bedrijven zijn wel geïnteresseerd in werk uitbesteden, maar weten niet welke klussen ervoor geschikt zijn. Ze hebben behoefte aan voorbeelden. Werkse! Is daarvoor een menukaart aan het ontwikkelen.

Werkgevers verleiden

Een belangrijk onderdeel is werkgevers op verschillende manieren verleiden meer mensen aan het werk te helpen, de ‘BHAG Deals’. Kiers: “We vroegen werkgevers wat ze daarvoor nodig hadden. Het antwoord was dat ze vaak wel tijdelijke klussen hebben, maar geen complete vacatures op het niveau waarop wij die kunnen invullen. Daarom zijn we bij de BHAG Deal ‘Werk voor Talent’ taken van verschillende organisaties gaan bundelen tot volledige banen. Daar nemen we mensen uit de bijstand voor aan. Die komen tijdelijk bij ons in dienst, met als doel uiteindelijk naar een reguliere baan uit te stromen.”

Vinger achter de deur

Afdelingsmanager Sjaak Kwakernaat organiseert een deel van die banen. “Ik vraag werkgevers welke taken ze kunnen vrijmaken. Zo hebben we een vinger achter de deur gekregen bij TU Delft voor archiefwerk. Daar heb ik verschillende mensen voor aangenomen. We zijn nu bezig om 80.000 bouwtekeningen te digitaliseren en voorzien van metadata. Die klus was zonder de BHAG Deal naar een commerciële partij gegaan. Er is veel werk en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt op losse taken passen is makkelijker dan op complete vacatures.”

Baanvaardig maken

Ook met werk van PostNL en afvalverwijderaar Avalex zijn er ontwikkelbanen gemaakt. De klussen moeten wel aan bepaalde criteria voldoen, zo mag er geen tijdsdruk op staan. Werkse! gebruikt al die werksoorten om mensen van scratch te ontwikkelen en baanvaardig te maken. Een werknemer werkt vaak een paar uur bij de ene werkgever, dan weer bij de andere en soms ook nog bij Werkse! zelf. Dat vraagt wel wat van medewerkers. Maar een ontwikkelbaan heeft ook veel voordelen: het is een betaalde baan die een inkijkje geeft in verschillende werksoorten op de reguliere arbeidsmarkt en het biedt perspectief op een betere toekomst. In het begin met veel begeleiding, maar als het goed is, op termijn steeds minder. Zo kan Werkse! de veiligheid van het leer-werkbedrijf ook een beetje naar buiten brengen naar bedrijven waarmee het bedrijf samenwerkt.

Koudwatervrees bij werkgevers wegnemen

Kiers benadrukt dat het ook de andere kant op werkt: werkgevers kunnen ervaren wat het betekent om iemand met afstand tot de arbeidsmarkt over de vloer te hebben. “Vaak zijn ze huiverig, maar als ze deze mensen op de werkvloer meemaken, gaat er een wereld voor ze open.” Doordat de werknemers in dienst zijn bij Werkse!, loopt een werkgever geen risico als iemand ziek wordt. Kiers: “Zeker kleinere organisaties hebben niet snel een vacature. Met klussen kan je opeens veel meer.”

Een aanpak die aanslaat

De aanpak blijkt dan ook een succes, zelfs in coronatijd. Inmiddels zijn er in totaal 39 ontwikkelbanen geweest en daarvan zijn al zeventien mensen regulier aan de slag. Werkse! zorgt dan voor een zachte landing met jobcoaching (light) of een andere vorm van nazorg. Het leer-werkbedrijf wil er dan ook meer op gaan inzetten nu het onder werkgevers zo aanslaan. Zo heeft Kwakernaat ook andere digitaliseerklussen uit de markt binnengehaald. Hij verwacht alleen al op zijn afdeling volgend jaar veertien ontwikkelbanen te kunnen creëren.

Succesfactor: durf

Wat is er nodig om zo’n aanpak op te zetten? Volgens Kwakernaat is dat vooral durf. “Wij moesten durven taken aan te nemen en er mensen op te zetten. Kan iemand die digitaliseerklus wel aan? Dat lukt door die taken ook weer op te delen. Scannen kan iedereen, metadata meegeven doe je op een ander moment in de ontwikkeling. Wie zich verder ontwikkelt kun je belonen met ingewikkelder werk. Zo zie je iemand groeien.”