Veelgestelde vragen VUM

VUM is een afkorting van ‘Verbeteren Uitwisseling Matchingsgegevens’. VUM is een gezamenlijk initiatief van SZW, VNG en UWV. De doelstelling van VUM is om meer transparantie te creëren in het werkzoekenden- en vacaturebestand over regio- en organisatiegrenzen heen. Het ketenprogramma heeft een afsprakenstelsel, een gegevensstandaard voor werkzoekenden en vacatureprofielen en een uitwisselingsvoorziening gerealiseerd. Gemeenten, UWV en op termijn ook private arbeidsmarktpartners kunnen hierdoor gegevens met elkaar uit wisselen.

Om kandidaten en werkgevers te matchen hebben bemiddelaars een goed beeld van de beschikbare kandidaten en vacatures nodig. Bemiddelaars krijgen door een zoekvraag, met behulp van VUM, toegang tot passende profielen en vacatures uit de databases van andere dienstverleners, waardoor zij een veel breder beeld krijgen. Daardoor maakt het niet meer uit bij welke dienstverlener of in welke regio werkzoekenden zijn aangemeld. Matchen blijft mensenwerk en maatwerk. VUM helpt dat werk makkelijker te maken.

Nee. VUM zorgt voor de uitwisseling van gegevens en matcht geen vacatures en werkzoekenden. Matching is mensenwerk en gebeurt bij de bemiddelaar. De matching kan ondersteund worden door softwareoplossingen die in de markt beschikbaar zijn. Een lijst met softwareleveranciers die betrokken zijn bij VUM is beschikbaar bij het Inlichtingenbureau en kan opgevraagd worden door te e-mailen naar vumbeheer@inlichtingenbureau.nl.

Het programma VUM heeft de volgende producten opgeleverd:

1. De uitwisselingsvoorziening.
2. De gegevensstandaarden voor profielen werkzoekenden en vacatures.
3. Het afsprakenstelsel.
4. Het VUM-gebruikersportaal wordt met behulp van Stichting Inlichtingenbureau en de pilotregio’s ontwikkeld tot een bruikbare tijdelijke oplossing voor de organisaties die nog niet kunnen aansluiten op VUM via hun softwareleverancier.

Deze producten worden tot en met juni 2024 beproefd in een aantal pilotregio’s.

Het gebruikersportaal is een eenvoudige en tijdelijke oplossing die een aantal basisfunctionaliteiten beschikbaar stelt. Het is geen alternatief voor datgene wat gebouwd wordt door een techpartner. Met het gebruikersportaal kunnen gegevens van kandidaten en vacatures beschikbaar worden gesteld aan de uitwisselingsvoorziening. Ook kunnen eenvoudige zoekvragen worden gesteld.

Het gebruikersportaal is geen matchingssoftware en bevat geen intelligentie in het zoeken en in het sorteren van de zoekresultaten. Omdat het een tijdelijke oplossing is, ondersteunt het gebruikersportaal een beperkt aantal zoekcriteria.

Het beschikbaar stellen van gegevens van kandidaten en vacatures vindt plaats door middel van een handmatige upload van een Json bestand. Dit bestand moet worden gecreëerd uit de database(s) van de gemeente.

Iedere gebruiker dient eHerkenning niveau 3 te hebben om gebruik te kunnen maken van het gebruikersportaal. Het gebruikersportaal wordt beheerd door Stichting Inlichtingenbureau.

Ja. Iedere organisatie kan blijven werken met software van hun keuze. VUM maakt het mogelijk gegevens uit wisselen. VUM heeft als uitgangspunt om zich daartoe te beperken zodat een bemiddelaar geen extra scherm of softwarepakket nodig heeft om gebruik te maken van de gegevens. Het advies is daarom om vooral de wens uit te spreken naar de softwareleverancier om VUM in te bouwen in de gebruikte software. Voor het uploaden van matchingsgegevens of het stellen van zoekvragen kun je tijdelijk gebruik maken van het VUM-gebruikersportaal. De softwareleveranciers zijn betrokken bij de ontwikkeling van VUM. Een aantal leveranciers werkt inmiddels aan het realiseren van een aansluiting op VUM. 

Meer informatie of vragen? Neem dan contact op met het Inlichtingenbureau door te mailen naar vumbeheer@inlichtingenbureau.nl.

Bemiddelaars blijven werken in het eigen systeem. Het werken met VUM levert bemiddelaars veel meer zoekresultaten op vragen en zij kunnen direct gebruik maken van de relevante gegevens van andere bemiddelingsorganisaties om te matchen. Gegevens worden vastgelegd volgens een uniforme gegevensstandaard. De toolkit VUM biedt informatie, verdeeld over 5 fasen met duidelijke richtlijnen, praktisch stappen en hulpmiddelen.

Tijdens het uitvoeren van de pilots is een set aan tips naar voren gekomen hoe een arbeidsmarktregio of een gemeente zich kan voorbereiden. Op de pagina VUM worden de tips besproken. De tips worden ondersteund met hulpmiddelen in de toolkit VUM.   

VUM komt begin 2025 beschikbaar. 
Heb je vragen over de technische aansluiting op VUM? Dan kun je voor verdere ondersteuning contact opnemen met het Inlichtingenbureau door een e-mail te sturen naar vumbeheer@inlichtingenbureau.nl.

Heb je algemene vragen of opmerkingen over het programma VUM? Hiervoor kun je terecht bij BKWI, Programmaraad of VNG.

Samen met de partners en stakeholders in het VUM Programma wordt, voor landelijke uitrol, een implementatieondersteuning uitgewerkt. Aan de hand van deze ondersteuning is een toolkit beschikbaar gesteld voor zowel de gebruikers als de ICT-medewerker. De toolkit VUM is getoetst bij de deelnemers van de VUM-pilots en de klankbordgroep arbeidsmarktregio.

In algemene zin is het goed om aandacht te hebben voor de kwaliteit en kwantiteit van de gegevens van de kandidaten en vacatures in overeenstemming met de gegevenssets van VUM. Denk hierbij aan: aanwezigheid, juistheid en actualiteit van de gegevens. Meer informatie lees je op de pagina Ken je klant.

Naast aandacht voor de gegevens zijn de samenwerkingsafspraken in je arbeidsmarktregio over de werkprocessen op het gebied van werkzoekenden- en werkgeversdienstverlening ook van invloed op het effect dat VUM beoogt. 

Als jouw organisatie en de organisaties waarmee je wenst samen te werken nog geen software gebruikt om gegevens van kandidaten en vacatures bij te houden, kan nu al wel worden gedocumenteerd op de wijze die voor VUM nodig is. Je volgt dan al de gegevensstandaard in jouw documenten of spreadsheets.

Als jouw organisatie overweegt om nieuwe software aan te schaffen wees dan kritisch in de uitvraag op de mate waarin de softwareleverancier is aangesloten op VUM of zich aan het voorbereiden is. In het geval van aanbesteden neem dan alvast een eis op in de "Eisen & Wensenlijst" van de aanbesteding waarin duidelijk staat dat VUM moet zijn geïntegreerd. De technische coördinator helpt je graag verder, te bereiken via www.bkwi.nl. 

Er zijn twee mogelijkheden om aan te sluiten op de uitwisselingsvoorziening VUM, waarbij optie één de gewenste mogelijkheid is en optie twee tijdelijk is, tot iedereen in staat is om aan te sluiten via optie één.

1. Door een softwareoplossing (pakket of SaaS) te gebruiken die je in staat stelt kandidaten en vacatures te beheren en gebruik maakt van de uitwisselingsvoorziening VUM.
2. Door in te loggen op VUM-gebruikersportaal en de gegevens die je wenst te delen beschikbaar te stellen en vragen naar gegevens van andere partijen op te vragen.

Voor de technische aansluiting is een aansluitkit samengesteld met onder andere de specificaties van het koppelvlak van de uitwisselingsvoorziening. Deze aansluitkit is verspreid naar de partners die een rol hebben in de VUM-pilots. Voor de technici is een GIT-Lab omgeving met documentatie en technische hulpmiddelen beschikbaar gesteld.

UWV zal in de komende periode afscheid nemen van het UWV-portaal voor gemeenten, waaronder ook de applicaties Sonar en WBS vallen. Dit betekent dat gemeenten die daarvan gebruik maken zullen overstappen op een toekomstbestendig systeem om werkzoekenden en vacatures in op te slaan. 

Voor de uitwisseling van werkzoekendeprofielen en vacatures is VUM ontwikkeld. VUM wordt als blauwdruk gebruikt voor het uitwisselen van overige gegevens zoals proces- en CRM-gegevens. Informatie over de uitfasering van Sonar en WBS is te vinden op de pagina Uitfasering UWV-portaal voor gemeenten.

Nee. VUM is geen vervanging voor UWV-portaal. UWV WERKbedrijf neemt binnen enkele jaren afscheid van SONAR en WBS. De nieuwe applicaties, waar UWV WERKbedrijf mee gaat werken, voorzien in het delen van gegevens volgens het common ground-gedachtengoed. UWV deelt profielen en vacatures via de uitwisselingsvoorziening VUM. De gemeenten dienen in hun eigen software te voorzien voor het vastleggen van kandidaten en vacatures. Uiteraard kan de uitkomst een regionale keuze zijn van de arbeidsmarkt.

Kijk binnen je eigen organisatie wat er gaat veranderen. Heb je andere vragen? Neem dan contact op met BKWI, Programmaraad of VNG.

Ja. Een werkontwikkelbedrijf dat middels een gemeenschappelijke regeling is vormgegeven en in de regeling door de betrokken gemeenten een taakstelling is toebedeeld met betrekking tot arbeidsinschakeling zoals bedoeld in artikel 7 Participatiewet, kan een aansluiting krijgen op de VUM-uitwisselingsvoorziening, en - indien gewenst - het VUM-Gebruikersportaal.

Als het werkontwikkelbedrijf niet middels een gemeenschappelijke regeling is vormgegeven, dan kan - indien er een overeenkomst tussen de betrokken gemeente en het werkontwikkelbedrijf is waarin is geregeld dat het sociaal ontwikkelbedrijf in opdracht van de gemeente werkzaamheden uitvoert met het oog op de wettelijke taakstelling van de gemeente op het gebied van arbeidsinschakeling zoals bedoeld in artikel 7 Participatiewet - het sociaal ontwikkelbedrijf als ‘externe dienstverlener’ een aansluiting krijgen op de VUM-uitwisselingsvoorziening, en - indien gewenst - het VUM Gebruikersportaal.

Nee. Een Werkcentrum is een netwerksamenwerking van verschillende private en publieke partijen. De uitwisselingsvoorziening VUM staat momenteel alleen open voor SUWI-partners: gemeenten, UWV en gemeenschappelijke regelingen. Hierdoor kan een Werkcentrum niet aansluiten op VUM. Echter, de SUWI-partners binnen een Werkcentrum kunnen wel individueel aansluiten op de VUM-uitwisselingsvoorziening. Hierdoor is informatie-uitwisseling mogelijk via de individuele partners, in plaats van het Werkcentrum als geheel.

In de gegevensstandaard van VUM zijn specifieke velden opgenomen voor verschillende kenmerken. De standaard is in te zien door een verzoek te sturen per e-mail aan info@bkwi.nl. 

Een werkzoekende kan voorkeuren opgeven zoals werktijden, soort werk en afstand. Dit kan direct (zelfregie) of via de bemiddelaar en is afhankelijk van de wijze van werken van de SUWI-partner. Het is belangrijk om te benadrukken dat naast doelmatigheid ook rechtmatigheid afwegingskaders stellen in de dienstverlening. Werkzoekenden met een uitkeringsrelatie hebben bepaalde verplichtingen. De precieze relatie tussen het opgeven van voorkeuren en de rechten en plichten van de werkzoekende valt buiten de scope van VUM en is aan de uitvoerende instantie.

Nee. De VUM-uitwisselingsvoorziening slaat geen gegevens op. VUM stuurt de gegevens alleen door naar de aangesloten ketenpartijen.
Maak je gebruik van het door Stichting Inlichtingenbureau beheerde VUM-gebruikersportaal dan slaat het VUM-gebruikersportaal gegevens op die je zelf (via de upload-functie) beschikbaar stelt. Deze gegevens zijn daarmee door andere partijen te bevragen. Ook kun je in dat geval zelf eenvoudige vragen stellen.

De Wet SUWI en de Participatiewet voorzien UWV en gemeenten van een grondslag voor de gegevensuitwisseling¹. 

Artikel 9, eerste lid Wet SUWI
Het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV), de Sociale Verzekeringsbank (SVB), en de colleges van burgemeester en wethouders werken samen bij de uitvoering van taken op grond van deze wet, de Participatiewet, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening met het oog op een doeltreffende en klantgerichte uitoefening van die taken.

Artikel 10 eerste lid Wet SUWI
Met het oog op de dienstverlening met betrekking tot de in artikel 9, eerste lid, bedoelde wetten werken het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) en de colleges van burgemeester en wethouders samen ten aanzien van de registratie van werkzoekenden en vacatures met behulp van de elektronische voorzieningen, bedoeld in artikel 62, tweede lid, en zij werken in regio’s samen bij de dienstverlening aan werkgevers en het verrichten van taken met betrekking tot de regionale arbeidsmarkt.

Artikel 11 eerste lid Wet SUWI
Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kan bepaald worden dat werkzaamheden gericht op de inschakeling in de arbeid van werknemers en uitkeringsgerechtigden, indien zij op grond van de in artikel 9, eerste lid, bedoelde wetten, niet verricht worden door het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) of de colleges van burgemeester en wethouders, slechts worden verricht door re-integratiebedrijven, die in het bezit zijn van een in het tweede lid bedoeld certificaat.

Artikel 62 tweede lid Wet SUWI
Het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV), de Sociale verzekeringsbank (SVB) en de colleges van burgemeester en wethouders verstrekken elkaar uit eigen beweging en op verzoek, kosteloos, alle gegevens en inlichtingen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de taken die bij of krachtens deze wet of enige andere wet aan het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV), de Sociale verzekeringsbank (SVB) en bij of krachtens de Participatiewet, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen, de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening of bij of krachtens andere wetten aan de colleges van burgemeester en wethouders zijn opgedragen, voor zover dit voortvloeit uit de samenwerking, bedoeld in artikel 9.

Artikel 7 van de Participatiewet
Het college: a. ondersteunt bij arbeidsinschakeling 
 

¹ Artikel 9, eerste lid Wet SUWI, artikel 10 eerste lid Wet SUWI, artikel 62 tweede lid Wet SUWI, artikel 7 van de Participatiewet

Een onderzoek naar de definitie en (praktische) invulling van consent heeft een belangrijke conclusie opgeleverd. De juridische (AVG-)definitie van consent in de vorm van “toestemming voor de verwerking van persoonsgegevens” is geen passende definitie om te hanteren binnen VUM, omdat niet kan worden voldaan aan een belangrijk criterium van de juridische definitie: toestemming moet vrijelijk gegeven zijn. Dat is echter in zijn algemeenheid (dus ook los van VUM) niet mogelijk, aangezien de werkzoekende die uitkeringsgerechtigd is doorgaans een inspanningsverplichting heeft om werk te zoeken en de organisatie waarvoor de bemiddelaar werkzaam is oefent daar tevens controle op uit. Voor de vraag of er een grondslag is voor de uitwisseling van persoonsgegevens via VUM is dit niet problematisch, omdat daarvoor al een wettelijke grondslag bestaat. Toestemming is dus niet nodig als grondslag in de zin van de AVG. 

De 3 criteria voor consent zijn: kennis, competenties en vrijwilligheid. Dat wil zeggen: de persoon moet beschikken over voldoende kennis, moet competenties hebben om de informatie te kunnen bevatten en de gevolgen van keuzes kunnen overzien en de toestemming moet zonder dwang of beïnvloeding worden gegeven. De keuze is niet vrij en de vraag is of de persoon kan overzien wat de consequenties zijn als gekozen wordt om geen consent te geven voor het aanbieden van een profiel, of als hij er voor kiest om niet te worden voorgesteld voor bepaalde vacatures of werkgevers. Voor niet-uitkeringsgerechtigden die deelnemen kan eventueel wel met consent worden gewerkt.

Nee, bij afwezigheid van de gegevens heeft het geen consequenties. Het opnemen in de SGR (SUWI GegevensRegister) is een bewuste keuze van VUM voor  kwaliteitsborging richting partijen die met VUM aan het werk willen, zoals bijvoorbeeld softwareleveranciers. De SGR is in beheer bij BKWI, net als andere gegevenssets binnen het SUWI domein. De structuur in de vorm van definities, formaten en mogelijke waarden van het betreffende gegeven is zo landelijk geborgd. Zo weten de partijen dat de afgesproken gegevensset voor profielen en vacatures een serieuze en stabiele set is en daarmee een goede basis is om op te nemen in hun processen en software.

Kijk binnen je eigen organisatie wat er gaat veranderen. Heb je andere vragen? Neem dan contact op met BKWI, Programmaraad of VNG.

De AVG is het algemene rechtskader dat van belang is bij de verwerking van persoonsgegevens. Daarnaast zijn veel bepalingen rondom de verwerking van persoonsgegevens vastgelegd in bijzondere, sectorspecifieke wet- en regelgeving.

Voor UWV en gemeenten geldt dat het uitwisselen van matchingsgegevens ten behoeve van arbeidsbemiddeling juridisch gezien publieke dienstverlening is. UWV voert arbeidsbemiddeling uit voor werkzoekenden die vallen binnen de doelgroepen genoemd in de Wet SUWI. Gemeenten ondersteunen de doelgroepen genoemd in de Participatiewet bij het vinden van werk. Gemeenten kunnen daarnaast afspraken maken met UWV voor het verlenen van dienstverlening aan personen die binnen de doelgroep van UWV vallen.

Om de privacy te waarborgen wordt van partijen verwacht dat zij aan de AVG voldoen. Een data protection impact assessment (DPIA) of Gegevensbeschermingseffectbeoordeling (GEB) is een instrument om vooraf de privacy-risico’s van een (vorm van) gegevensverwerking in kaart te brengen en wordt toegepast om, in het kader van VUM, aan de AVG te voldoen. Op basis hiervan worden maatregelen getroffen om de effecten voor betrokkenen te voorkomen of te verkleinen. Het VUM-programma denkt graag mee met maatregelen tegen geïdentificeerde risico’s uit de DPIA. Neem daarvoor contact op met BKWI.

Het programma VUM heeft zelf een DPIA uitgevoerd. Op basis van deze analyse worden niet meer gegevens aangeleverd dan nodig is. Het bedrijf of de organisatie die werkzoekendegegevens opvraagt naar aanleiding van een vacature, krijgt in eerste instantie pseudoniem-profielen van werkzoekenden die niet herleidbaar zijn tot een individueel persoon. Deze organisatie selecteert de meest geschikte pseudoniem-profielen en geeft die door aan de bemiddelaar waar de desbetreffende werkzoekende is ingeschreven. Die kan vervolgens de contactgegevens van de werkzoekende of de bijbehorende contactgegevens van een tussenpersoon aanleveren, zodat een afspraak kan worden gemaakt voor een gesprek over de vacature. 

Ja. Binnen de kaders van de Wet SUWI en de Participatiewet is het mogelijk om gegevens van kandidaten en vacatures te delen. Ook zonder VUM is het mogelijk hiermee aan de slag te gaan. Voor meer informatie verwijzen wij je graag naar BKWI.

Voor het uitwisselen van gegevens met private arbeidsbemiddelaars is geen grondslag. Om dit mogelijk te maken is gestart met een wetgevingstraject. 

Er is een Handreiking Wet & Regelgeving opgesteld. Voor vragen kun je contact opnemen met BKWI.

De juridische (AVG-)definitie van consent in de vorm van “toestemming voor de verwerking van persoonsgegevens” is niet van toepassing op VUM. Dit komt omdat er niet kan worden voldaan aan een belangrijk criterium van die juridische definitie: toestemming moet vrijelijk gegeven zijn. Dat is echter in zijn algemeenheid (dus ook los van VUM) niet mogelijk, aangezien de werkzoekende die uitkeringsgerechtigd is doorgaans een inspanningsverplichting heeft om werk te zoeken en de organisatie waarvoor de bemiddelaar werkzaam is (gemeente of UWV) daar tevens controle op uitoefent. Voor de vraag of er een grondslag is voor de uitwisseling van persoonsgegevens via VUM is dit niet problematisch, omdat daarvoor al een wettelijke grondslag bestaat. Toestemming is dus niet nodig in de zin van de AVG.

De AVG bevat de verplichting om de burger vooraf goed te informeren over de verwerking van persoonsgegevens. Betrokkene heeft het recht om van de verwerkingsverantwoordelijke informatie te verkrijgen over de concrete ontvangers aan wie de hem betreffende persoonsgegevens zijn of zullen worden verstrekt. Door te informeren en het bieden van de mogelijkheid tot inzage, kan de werkzoekende toezien en nagaan welke organisatie welke gegevens over hem verwerkt, voor welke doeleinden, en waar hij zijn rechten kan uitoefenen. Dit betekent dat de bemiddelaar de cliënt hierover moet informeren.