Onlangs verscheen een update van de Toolkit Tozo 3, met een aangepaste handreiking, modelaanvraagformulieren, model wijzigingsformulier en aangepaste modelbrieven en -beschikkingen. Ook is het document over het inkomensbegrip op www.krijgiktozo.nl vernieuwd en is een modelbrief gepubliceerd over fiscale gevolgen van de Tozo. In de nieuwe Handreiking Tozo wordt onder andere aandacht besteed aan de volgende onderwerpen:
- Uitgesteld inkomen (waaronder eindejaarsuitkering);
- Aanspraak op studiefinanciering in relatie tot het recht op Tozo;
- Zorgbonus;
- Extra informatie over ondersteuning bij heroriëntatie en registratie daarvan;
- Toelichting uitgangspunten controle achteraf.
Houd de websites van VNG en Divosa in de gaten, want binnenkort verschijnt weer een nieuwe versie van de Handreiking.
Monitoring Tozo-gebruik: van schatting naar stabiele statistiek
De invoering van Tozo betekende voor gemeenten een enorme hoeveelheid aanvragen die in korte tijd verwerkt moest worden. In onze schattingen, die we met medewerking van een aantal gemeenten en samenwerkingsverbanden maken, ging het voor Tozo 1 in totaal om ongeveer 374.000 aanvragen en voor Tozo 2 om ongeveer 124.000 aanvragen. Dit betreft aanvragen voor zowel Tozo levensonderhoud als Tozo bedrijfskrediet. Hoe het met het werkelijke aantal verstrekkingen in de afgelopen maanden staat, wordt steeds inzichtelijker in gegevens die door gemeenten aan het CBS worden geleverd.
In de Handreiking Tozo is toegelicht dat Tozo-verstrekkingen worden geregistreerd in de Bijstandsuitkeringenstatistiek (BUS), onder het Bbz-levensonderhoud of Bbz-bedrijfskapitaal. Voor de Tozo is hiervoor code 6 'Tozo-regeling' toegevoegd aan het kenmerk Nadere Classificatie Bbz.
Sinds eind september publiceert het CBS maandelijks nader voorlopige cijfers van het gebruik van de Tozo. In deze cijfers zijn, vergeleken met de eerdere publicaties, ook nagekomen gegevens uit de drie opvolgende maandleveringen verwerkt. Dit leidt tot een completer beeld inzake zowel het totaal aantal verstrekkingen als het aantal per gemeente. Het CBS constateert daarbij dat, ondanks de grote inspanning van gemeenten in hun aanleveringen naar het CBS, de gegevens over de eerste maanden nog niet volledig zijn. Bij diverse gemeenten zijn de aantallen lager dan we verwachten op basis van kenmerken van gemeenten, het aantal zelfstandig ondernemers binnen gemeenten en onze schattingen van het aantal aanvragen. De oorzaak ligt deels in de verstrekking van voorschotten en vertraging in de verdere verwerking daarvan, maar mogelijk zijn er andere obstakels in de aanlevering aan het CBS.
Om samen de statistiek over het gebruik van Tozo te completeren, verzoek ik gemeenten na te gaan of zij de cijfers van de nader voorlopige gegevens over de maanden maart en april herkennen. Indien dit niet het geval is of gemeenten hebben andere vragen over de registratie van Tozo, kunnen gemeenten contact opnemen met SZ_Bijstand@cbs.nl.
Registratie van ondersteuning bij re-integratie en heroriëntatie
Als onderdeel van het aanvullend sociaal pakket investeert het kabinet in de dienstverlening door UWV en gemeenten, in regionale mobiliteitsteams en heeft bijzondere aandacht voor zelfstandigen en kwetsbaren op de arbeidsmarkt. Gemeenten ontvangen daarvoor extra middelen. Gemeenten zijn bekend met het bieden van hulp en ondersteuning bij het vinden en behouden van werk voor bijstandsgerechtigden en mensen met een arbeidsbeperking. De extra ondersteuning die gemeenten nu en in de toekomst aan deze mensen geven, bouwt voort op bestaande gemeentelijke processen. De registratie van de ondersteuning aan deze groepen in de vorm van individuele voorzieningen of trajecten, vindt plaats in de Statistiek Re-integratie door Gemeenten (SRG). Gemeenten kunnen hun huidige werkwijze blijven hanteren. In de SRG verandert er verder niets.
Vanaf 1 januari 2021 gaan gemeenten ook ondersteuning bieden aan zelfstandigen die problemen hebben om hun huidige bedrijf in de nieuwe tijd economisch rendabel te maken en die zich daarom moeten heroriënteren op aanvullende en/of andere activiteiten. Momenteel werk ik dit samen met VNG, Divosa, gemeenten en ondernemersorganisaties verder uit, waarbij het uitgangspunt is waar mogelijk aan te sluiten op bestaande dienstverlening in de arbeidsmarktregio (AMR) en dat zo aan te vullen en in te richten dat ook zelfstandig ondernemers er gebruik van kunnen maken. Medio december zal per AMR een overzicht gemaakt en aangeboden zijn met (potentieel) in te zetten instrumenten.
Ook voor de registratie van individuele ondersteuningstrajecten aan zelfstandigen wordt zoveel mogelijk aangesloten op bestaande werkwijzen. Dit betekent dat gemeentelijke ondersteuning aan zelfstandigen ook geregistreerd wordt in de Statistiek Re-integratie door Gemeenten (SRG). Als gemeenten een zelfstandig ondernemer ondersteuning bieden, bijvoorbeeld in de vorm van om- of bijscholing of coaching bij heroriëntatie, kunnen gemeenten dit in de SRG bij de meest passende type voorziening opvoeren, in genoemde voorbeelden ‘training’ (code 42) en ‘coaching’ (code 40). Als gemeenten hiervoor in de eigen registratie een nieuw type voorziening inrichten, dienen gemeenten in het veld ‘omschrijving type voorziening’ tenminste de afkorting ‘Tozo’ op te nemen, om zichtbaar te maken dat deze voorziening gericht is op hulp aan zelfstandig ondernemers. Zorg aub dan ook dat deze voorziening wordt meegeleverd aan het CBS in de SRG.
Via het CBS ontvangen gemeenten nadere toelichting over de registratie van voorzieningen. Voor vragen over de registratie van ondersteuning in het algemeen of aan ondernemers in het bijzonder kunnen gemeenten mailen naar SZ_SRG@cbs.nl.