Aan de ene kant heb je de klantenbestanden van gemeenten en UWV, aan de andere kant werkgevers met een personeelstekort. Als je nu voor elkaar krijgt dat de werkzoekenden worden opgeleid naar behoefte van die werkgevers, snijdt het mes aan twee kanten.
In de arbeidsmarktregio Stedendriehoek en Noord-Veluwe wisten de drie O’s – onderwijs, overheid en ondernemers – elkaar altijd goed te vinden. Maar bij de oprichting van regionaal werkbedrijf FactorWerk eind 2014 waren de onderwijsinstellingen geen officiële samenwerkingspartner meer en kwamen zij een beetje aan de zijlijn te staan. “Omdat we echter samen werk willen maken van werk hebben we de banden dit jaar stevig aangehaald”, vertelt programmamanager Haske van Aken van FactorWerk.
‘Samen werk maken van werk’ is het sectorplan waarvoor ondernemers, overheid en onderwijs in de driehoek Apeldoorn-Deventer-Zutphen en Noord-Veluwe de handen ineen hebben geslagen. Doel is zorgen dat werknemers met hun opleiding, vakkennis en ervaring niet buiten de boot vallen en dat werkgevers niet aanlopen tegen een tekort aan gekwalificeerd personeel.
TIPS
- Zorg dat je de regionale arbeidsmarkt kent.
- Start met de behoeften uit het werkveld.
- Betrek het onderwijs er zo snel mogelijk bij.
- Maak het een gezamenlijke verantwoordelijkheid: trek niet te veel naar je toe en verdeel de taken duidelijk en evenredig.
- Maak een draaiboek.
- Kom minimaal twee keer voor de start van de wervingsdag met Zorg, Onderwijs en Overheid/UWV bij elkaar.
- Stel een gevarieerde projectgroep samen. Zorg voor een trekker uit de ene organisatie, een organisator uit de andere en een administratieve/uitvoerende kracht uit weer een andere organisatie.
- Maak gebruik van social media en PR om je project goed onder de aandacht te brengen.
- Bereid deelnemers van tevoren goed voor op de speeddates.
- Evalueer, zodat je er de volgende keer een nog groter succes van kunt maken.
Mensen opleiden voor kansberoepen
In de klantenbestanden van gemeenten en UWV zitten veel mensen die kunnen en willen werken. Tegelijkertijd staan bedrijven en instellingen in verschillende sectoren te springen om werknemers. 1+1=2, is de gedachte achter ‘Samen werk maken van werk’: leid mensen uit de kaartenbakken op tot geschikte werknemers voor deze kansberoepen, vertelt Van Aken, die ook projectleider is.
De eerste sector waarvoor op initiatief van de zorginstellingen en onderwijsinstelling Aventus – en met spoed – een nieuw leer-werktraject is gestart, is de zorg. “Zorginstellingen zagen zich in de crisisjaren genoodzaakt veel medewerkers te ontslaan, met als gevolg dat zij nu met een tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen kampen. Wij hebben daarom samen met Aventus, de gemeenten in de Stedendriehoek, UWV, Leren en Werken, werkgeversverenigingen en een aantal zorginstellingen gekeken hoe we het tij kunnen keren.”
Overweldigende interesse voor traject Basiszorg
Wil iedereen die in de zorg wil werken en mbo-niveau 3 of 4 aankan zich melden? Ervaring is niet noodzakelijk. Dit was kort samengevat de oproep voor een informatiebijeenkomst over het traject Basiszorg Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen. De opkomst was overweldigend, vertelt Noël Relker, die werkt bij onderwijsinstelling Aventus en als relatiemanager voor de sectoren Entree & Educatie en Zorg & Welzijn is betrokken bij het sectorplan. “Er kwamen bijna tweehonderd mensen op af, van 17 tot 55 jaar, van wie een aantal al werk had, maar zich graag wilde laten omscholen.”
Op de bijeenkomst waren acht zorginstellingen uit de regio vertegenwoordigd. Deelnemers konden bij hun twee favoriete potentiële werkgevers op speeddate. Verliep die kennismaking goed, dan werden zij uitgenodigd voor een vervolggesprek en een capaciteitenonderzoek. Van de zeventig deelnemers in wie de instellingen serieus geïnteresseerd waren, zijn uiteindelijk vijftig mensen geselecteerd voor een BBL: een beroepsbegeleidende leerweg. Dertig van hen volgen het tweejarige traject voor Verzorgende in de individuele gezondheidszorg (VIG) op mbo-niveau 3, de andere twintig zetten hun tanden in de driejarige BBL Verpleegkunde op mbo-niveau 4.
“Over de mensen die niet door de voorrondes gekomen zijn, hebben we nadrukkelijk tegen de gemeenten gezegd: ‘Dat zij niet geselecteerd zijn, wil niet zeggen dat ze niet geschikt zijn. Deze mensen hebben laten zien dat zij heel gemotiveerd zijn. Laat hen niet zomaar lopen.’”
Droom waarmaken
Voor alle VIG-kandidaten van de eerste lichting begon het traject in het voorjaar van 2017 met een tiendaagse opleiding Basiszorg ADL (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen), waarin zij leerden hoe je cliënten helpt bij het aankleden, verplaatsen, eten, drinken en wassen. Naast de theoriedagen hebben zij in mei en juni stage gelopen, gevolgd door een proefplaatsing in juli en augustus. In september is hun BBL gestart. Zij gaan een dag in de week naar school en werken minimaal 16 uur in de week als verzorgende of verpleegkundige.
Relker: “We vroegen mensen bij hun aanmelding voor de informatiebijeenkomst naar hun motivatie. Zo mooi om die te lezen! Zo schreef een vrouw dat ze al tien jaar in de zorg wilde werken en nu eindelijk de kans zag om haar droom waar te maken.”
Begin september 2017 is er een tweede wervingsdag gehouden voor dertig BBL-plekken. “Er is onvoldoende begeleiding om meer plekken open te stellen”, aldus Van Aken. “Helaas, want op deze bijeenkomst zijn ongeveer honderd geïnteresseerde werkzoekenden afgekomen.”
Handen tekort
Van Aken en Relker spreken van een groot succes, maar plaatsen toch een paar kanttekeningen. “Het liefst zouden we natuurlijk alle mensen uit de bestanden van gemeente en UWV op een soortgelijke manier aan werk helpen. Maar het is erg moeilijk om een match te maken”, aldus Relker. “Werken in de zorg vraag om veel begeleiding. Daar zien deze werkgevers op dit moment geen mogelijkheid toe; ze komen al handen tekort.” Van Aken: “We weten van de zorginstellingen dat ze wél graag mensen uit kwetsbare doelgroepen in dienst zouden nemen. De werkgeversvereniging wil extra geld vrijmaken voor goede begeleiding op de werkvloer. Hopelijk komt dit van de grond en kunnen we breder kandidaten werven.”
Een tweede manco is dat gemeenten hun klantenbestand onvoldoende kennen. Uitkeringsgerechtigden zijn volgens Relker niet altijd goed in beeld. Van Aken merkt dat bij het werven van mensen voor het Basiszorg-traject. “Het kostte de gemeenten tijd om kandidaten te leveren. En een deel van de aangedragen kandidaten, was niet goed voorbereid op het voeren van een sollicitatiegesprek en kwam niet goed uit de verf. Vandaar dat we kandidaten nu vóór de speeddates-bijeenkomst tips en handreikingen geven, zodat zij meer kans maken.”
Ook voor andere sectoren
Het format dat voor de zorgsector is uitgewerkt, is ook bruikbaar voor kansberoepen in andere sectoren. Voor de arbeidsmarktregio Stedendriehoek en Noord-Veluwe denken Van Aken en Relker aan recreatie/toerisme en techniek. Van Aken: “De technische sector is complexer, meer versnipperd. Volume is lastiger te creëren. Daarnaast is de functiedifferentiatie binnen de techniek groter. Dat maakt het iets ingewikkelder om een gezamenlijk leerwerktraject te ontwikkelen. Maar de eerste gesprekken met werkgevers zijn gevoerd. In 2018 hopen we te starten met voortrajecten en BBL-opleidingen in andere branches.”