Den Haag biedt inwoners die door een fysieke, verstandelijke of psychische beperking alleen in een beschutte omgeving kunnen werken, speciale werkplekken aan. Dit gebeurt via sw-bedrijf de Haeghe Groep. Het A+O fonds Gemeenten ondersteunt het project.
Gemeenten zijn op veel manieren betrokken bij de uitvoering van de Participatiewet. Ze bemiddelen mensen met afstand tot de arbeidsmarkt of een arbeidsbeperking naar werk, maar ze zijn natuurlijk ook zelf werkgever. En omdat de gemeente Den Haag haar rol als grote werkgever serieus wil nemen, besliste het gemeentebestuur om voor het einde van het jaar 150 medewerkers met een arbeidsbeperking een beschutte werkplek aan te bieden. Zij zullen als ambtenaar worden aangesteld. In 2018 zal dit aantal nog worden uitgebreid.
De regeling is bedoeld voor mensen met een dusdanige beperking dat ze (nog) niet in staat zijn goed te functioneren bij een 'reguliere' werkgever. UWV is de instantie die uiteindelijk bepaalt of mensen voor beschut werk in aanmerking komen. “Dat kunnen schoolverlaters zijn, maar ook ouderen die al langer op afstand van de arbeidsmarkt staan. Het is een heel diverse groep”, zegt Ingrid Schoemaker. Ze is de teammanager HRM bij sw-bedrijf de Haeghe Groep, waar deze beschutte banen worden aangeboden.
TIPS
- Doelgroep heeft behoefte aan intensieve begeleiding op maat
- Neem de tijd!
- Inventariseer de bestaande begeleidingshulpmiddelen (interventies)
- Breid dit uit aan de hand van ervaringen in de praktijk
- Bied mensen een kans op volwaardig werk met volwaardige betaling. Dit motiveert
- Ga om tafel met andere gemeentelijke diensten die zich met arbeidsbemiddeling bezighouden. Ook al verschilt de doelgroep, lessen zijn er altijd te leren
- Durf gewoon te beginnen
Ambtenarenstatus
Het gaat om werkzaamheden in de groenvoorziening, productie en de schoonmaak. In eerste instantie werken ze intern bij de Haeghe Groep, in een later stadium op locatie bij opdrachtgevers. Indien mogelijk schuiven ze uiteindelijk naar de reguliere arbeidsmarkt. “Dat zal niet iedereen lukken”, verwacht Schoemaker “maar blijft wel het doel.” Ze is er van overtuigd dat met de juiste structuur, rust en geduld een heel groot deel van deze doelgroep ook zelfstandig aan de gang kan. “Wij gaan uit van de mogelijkheden van mensen en van het principe dat iemand 70 procent van je kennis en vaardigheden on the job op kan doen.”
Deze manier van werken slaat aan. Dat bewijzen de cijfers. Na anderhalf jaar zijn slechts drie van de 95 kandidaten afgevallen. De overigen krijgen na een aanstelling van een jaar een vast dienstverband. De gemeente heeft er bewust voor gekozen om ze een ambtenarenstatus te geven en dat heeft een immense impact. “Mensen die lang aan de kant hebben gestaan – en misschien dachten dat ze nooit meer aan het werk zouden komen – hebben nu een baan en leggen zelfs de eed als ambtenaar af. Dat geeft een enorm gevoel van trots, zowel bij ons als bij de kandidaten.”
Speciale methodiek
“De Haeghe Groep ontwikkelde een speciale methodiek om de nieuwe doelgroep te begeleiden. Wij willen graag dat gemeenten hun nek uitsteken en experimenteren”, zegt Eveline Vat. “Deze nieuwe tijd vraagt namelijk om nieuwe methoden, die soms nog ontwikkeld moeten worden.” Vat is Projectleider Subsidies bij het A+O fonds Gemeenten, dat dit project van de gemeente Den Haag met 50.000 euro ondersteunt. “De methodiek die de Haeghe Groep ontwikkelt, is bij uitstek een hulpmiddel dat ook interessant kan zijn voor andere gemeenten. Dat willen we graag ondersteunen en resultaten delen. Er gebeurt zoveel rond de Participatiewet dat we willen voorkomen dat alle gemeenten zelf het wiel uitvinden.”
De methodiek is bedoeld om begeleiders handvatten te geven in de omgang met de doelgroep. Juist omdat de doelgroep zo divers is, moet begeleiding op maat worden geboden. Daarom inventariseerde de Haeghe Groep het bestaande instrumentarium en voegde nieuwe interventies toe. Schoemaker: “Zo hebben we een toolkit samengesteld waaruit de begeleiders - afhankelijk van de precieze situatie - kunnen putten. Ontbreken werknemersvaardigheden? Is een assertiviteitstraining nodig? Of is er sprake van een taalachterstand? De methodiek helpt leidinggevenden de problemen vast te stellen en een oplossingsrichting te kiezen.” In de advisering vanuit HRM wordt ondersteuning geboden vanuit vier expertise gebieden (Arbo & vitaliteit, arbeidsrelaties, mobiliteit en ontwikkeling)
Regeltjes loslaten
Eveline Vat heeft het gevoel dat veel gemeenten worstelen met de uitvoering van de Participatiewet en de opgave in het kader van de Banenafspraak, waar de gemeente een werkgeversrol heeft. “Wat me bij dit project opvalt, is hoe logisch het eigenlijk allemaal is. Het sw-bedrijf heeft vanwege het verleden veel expertise beschikbaar, waarvan gebruik gemaakt kan worden. Voor de rest is het volgens mij een kwestie van gewoon beginnen.”
Dat vindt ook Schoemaker. “De belangrijkste lessen leer je door gewoon te doen.” Ze wil de ervaringen die de Haeghe Groep de afgelopen anderhalf jaar opdeed, graag delen met andere gemeentelijke diensten en gemeenten. “We willen om tafel met andere partijen die zich ook bezig houden met het plaatsen van mensen op de arbeidsmarkt. Laten we alle verschillende regelingetjes loslaten en praktisch en oplossingsgericht aan de slag gaan. Wij laten zien hoe dat kan.”
