Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) leidt kandidaten op voor een beroep. Er zijn opleidingen op 4 niveaus: mbo 1 (mbo-Entree), 2, 3 en 4. Wanneer een diploma op minimaal niveau 2 wordt behaald, spreken we van een startkwalificatie. Voor elk mbo-niveau gelden verschillende vooropleidingseisen.
Ook de opleidingsduur verschilt, bovendien is maatwerk mogelijk. Vanaf niveau 2 kent het mbo formele toelatingseisen. Bij de intake van een volwassene moet daarbij altijd gekeken worden wat het meest passende mbo-niveau is, hierbij spelen gevolgde cursussen en eerdere werkervaring ook mee.
Het gaat om de volgende opleidingen:
1.De Entreeopleiding
De entreeopleiding bereidt kandidaten voor op de arbeidsmarkt of op doorstroming naar een mbo-2-opleiding. De Entreeopleiding is er voor mensen vanaf 16 jaar zonder een diploma van een vooropleiding. Veel mbo-scholen bieden de Entree opleiding in een passend programma voor volwassenen aan. Er zijn negen entreekwalificaties waartoe opgeleid kan worden. De meeste mbo-scholen (bekostigd en niet bekostigd) bieden meerdere Entreekwalificaties aan, zoals assistent dienstverlening en zorg, assistent verkoop/retail, assistent logistiek en assistent mobiliteitsbranche. De opleiding duurt 1 jaar. Vooropleidingseisen entreeopleiding:
- De kandidaat voldoet niet aan de vooropleidingseisen voor toelating tot een opleiding mbo-2, mbo-3 of mbo-4;
- De kandidaat is niet meer leerplichtig (veelal vanaf 16 jaar).
2.De basisberoepsopleiding (niveau 2)
De basisberoepsopleiding duurt 1 tot 2 jaar. Het bereidt studenten voor om uitvoerende werkzaamheden te doen. Bijvoorbeeld kapper of autotechnicus. Vooropleiding:
- De kandidaat heeft een diploma lbo, vbo, vmbo basis- of kaderberoepsgerichte leerweg, vmbo theoretische leerweg, mavo , mavo-vbo of vmbo gemengde leerweg.
- De kandidaat heeft een diploma entree-opleiding.
- De kandidaat heeft een bewijs dat hij de eerste 3 leerjaren van de havo of het vwo goed heeft doorlopen. Of heeft een ander diploma of bewijsstuk dat de overheid heeft erkend op basis van een ministeriële regeling.
3.De vakopleiding (niveau 3)
De vakopleiding duurt 2 tot 3 jaar. Studenten leren hier werkzaamheden zelfstandig uit te voeren. Het gaat om beroepen als verzorgende en eerste monteur.
4.De middenkaderopleiding (niveau 4)
De middenkaderopleiding duurt 3 jaar. Voor sommige opleidingen geldt een maximum van 4 jaar. Studenten leren hier werkzaamheden volledig zelfstandig uit te voeren. Het gaat om beroepen als filiaalbeheerder en activiteitenbegeleider. Studenten die deze opleiding afronden, kunnen verder studeren op het hbo.
Vooropleidingseisen vakopleiding (niveau 3) of middenkaderopleiding (niveau 4):
- De kandidaat heeft een diploma lbo, vbo of vmbo kaderberoepsgerichte leerweg, vmbo theoretische leerweg, mavo, mavo-vbo of vmbo gemengde leerweg.
- De kandidaat heeft een diploma basisberoepsopleiding (mbo niveau 2).
- De kandidaat heeft een bewijs dat de eerste 3 leerjaren van de havo of het vwo goed zijn doorlopen. Of de kandidaat heeft een ander diploma of bewijsstuk dat de overheid heeft erkend op basis van een ministeriële regeling.
Vooropleidingseisen specialistenopleiding (niveau 4)
- Om een specialistenopleiding te volgen, heeft de kandidaat een diploma vakopleiding (niveau 3) voor hetzelfde beroep of dezelfde richting nodig.