Als het aan demissionair staatssecretaris Van ’t Wout (SZW) ligt, komt de menselijke maat centraal te staan in het handhavingsbeleid in de sociale zekerheid. Hij deelt dan ook de zorgen die afgelopen tijd zijn geuit over de hardheid in de Participatiewet en de (beperkte) mogelijkheden tot maatwerk. Hier zijn snel stappen in te zetten, samen met gemeenten en belangenorganisaties. Dat schrijft Van ’t Wout (SZW) gisteren in een brief aan de Kamer.
In de kamerbrief van 19 januari 2021 reageert Van ’t Wout (SZW) op signalen uit pers, publiek en politiek over de hardheid van de Participatiewet en hoe moeilijk maatwerk leveren kan zijn in de praktijk. Deze situatie zet de staatssecretaris direct aan tot actie.
Terugvorderingsplicht
Er moet op vertrouwd kunnen worden dat de bijstand terechtkomt bij mensen die het echt nodig hebben. Wie netjes aan alle verplichtingen voldoet, zou niet slechter af mogen zijn dan iemand die de inlichtingenplicht schendt. Die moet dan teveel ontvangen uitkering terugbetalen. Dat blijft wat de staatssecretaris betreft ook zo. Tegelijkertijd wil hij onredelijke hardheid voorkomen en moeten regelgeving en uitvoering meer met elkaar in balans gebracht worden. Hierover gaat de staatssecretaris in gesprek met gemeenten.
Omgang met giften
De staatssecretaris gaat ook in gesprek met gemeenten over de omgang met giften. Op grond van de Participatiewet is het aan gemeenten om te oordelen of een ontvangen gift aan een inwoner in de bijstand verantwoord is. Dit leidt nu tot een onduidelijke en complexe uitvoeringspraktijk voor gemeenten en hun inwoners. Het vangnetkarakter van de bijstand en de menselijke maat moeten hier volgens de staatssecretaris meer in evenwicht komen. Met gemeenten wordt besproken of meer algemene kaders over dit onderwerp meer duidelijkheid kunnen bieden.
Bredere blik
Er is een bredere blik nodig dan de huidige signalen over onwenselijke hardheden in de Participatiewet, schrijft de staatssecretaris. Om van gemeenten en inwoners te horen wat nodig is om met maatwerk het positieve verschil te maken, organiseert Van ’t Wout (SZW) rondetafelgesprekken met burger, bestuur, beleid en uitvoering. Bovendien benadrukt hij in te zetten op een responsieve overheid die rode draden en signalen uit de praktijk als input gebruikt voor noodzakelijke aanpassingen in beleid, regelgeving of uitvoering.