Sinds 2017 zijn gemeenten verplicht beschutte werkplekken aan te bieden aan mensen die blijvend intensieve begeleiding nodig hebben. De gemeente Westland ging er al eerder voortvarend mee aan de slag. Toch blijkt geduld nodig.
Waar veel gemeenten achteroverleunden toen beschut werk nog geen verplichting was, boekten Westland en voormalig sw-bedrijf Patijnenburg direct resultaat. In 2016 werden vier mensen geplaatst en dit jaar al zes. Hoe is dat gelukt?
Wat werkt in Westland?
- Neem beschut werk op in de opdracht aan de uitvoerder.
- Maak bij opdrachtgever én uitvoerder iemand eigenaar van het onderwerp.
- Laat een jongerenconsulent jongeren snel in beeld krijgen en bespreek met henzelf, ouders, school, hulpverlening en de uitvoerder hoe ze soepel van school naar beschut werk kunnen doorstromen.
- Laat jongeren even hun dromen najagen, help ze daarna realistischer carrièreplannen maken.
- Zorg voor voldoende, divers werk en contacten met (sociaal) ondernemers.
- Investeer in de ontwikkeling van deze werknemers.
Iedereen geplaatst
Beleidsadviseur Participatie & Schuldhulpverlening Bram Ligtenberg wijst op het beleid: “Ik heb veel tijd gestoken in regels waarmee de uitvoering echt uit de voeten kan.” Verder voorkomt een jongerenconsulente Participatie dat jongeren uit het speciaal, praktijk- en entreeonderwijs tussen wal en schip raken. Ligtenberg: “Zij neemt in de laatste fase van de schoolloopbaan contact op met leerlingen die advies ‘werk’ hebben gekregen. Ze vraagt wat ze willen en kunnen en wat we daarvoor moeten regelen. Daarin neemt ze de collega van Patijnenburg mee. En ik weet welke plaatsingen eraan komen.” Andere kandidaten, de zelfmelders, komen via UWV. Iedereen die dat wilde is geplaatst.
Meer ambitie
Ligtenberg is blij dat Patijnenburg de juiste infrastructuur heeft en een hr-functionaris heeft aangesteld voor deze doelgroep. Maar hij vindt het jammer dat veel kandidaten intern zitten. “Je moet bij iedereen nagaan of ze de stap naar een externe werkgever kunnen maken. Ik wil Patijnenburg uitdagen om meer in te zetten op detachering en pools. We moeten af van het klassieke verhaal van binnen werken tot je 67e. Dat is niet fair, want ook deze groep heeft ambities.”
Dromen najagen
Hij ziet vooral zelfmelders na het intakegesprek afhaken omdat ze andere ideeën over werk hebben, of een Wajong-bezwaar willen afwachten. “Ze denken alle keuze van de wereld te hebben, maar wij kunnen ze allereerst de zekerheid van intern geven. Ik heb de jongerenconsulente gevraagd ze niet af te schrijven. We houden een plekje vrij en als hun dromen onrealistisch blijken, kunnen ze alsnog op het aanbod ingaan.” Dit jaar loopt het aantal plaatsingen wat achter, maar Ligtenberg verwacht volgend jaar meer instroom uit het onderwijs en meer bekendheid bij zelfmelders.
Mogelijkheden onderzoeken
Hr-manager Patijnenburg Josie Kunseler is het met Ligtenberg eens. “Het zou te gek zijn tegen mensen die instromen te zeggen: je blijft veertig jaar binnen. Dat zou geen recht doen aan hun talenten, maar zo gaat het ook niet. We laten jongeren eerst een halfjaar met intensieve werkplekbegeleiding hun draai vinden; intern of in de dienstverlening. Dat laatste is in groepsverband buiten. Daarna krijgen ze een speciaal loopbaanoriëntatieprogramma (pdf, 408 kB). Zestien weken lang bekijken we waarvoor iemand wil gaan, binnen de branches waar echt werk is - vaak productiewerk of jobcarving in het mkb. Iedereen wil wel in een dierenwinkel of de kinderopvang werken, maar dat is niet haalbaar. We bezoeken met een groep interne of externe werkplekken en benaderen ondernemers die iemand willen laten snuffelen.” Voor veel mensen is het dus nog te vroeg om te concluderen dat ze intern blijven.
Regulier werk in een beschutte omgeving
Kunseler hoort van de werkvloer dat de nieuwe doelgroep intensievere begeleiding nodig heeft. Dat maakt doorstroom lastiger; werkgevers die dat willen bieden zijn dun gezaaid. Kunseler onderstreept dat Patijnenburg zelf ook hoogwaardige, afwisselende werkzaamheden biedt. “Het is regulier werk in een beschutte omgeving, dat echt wel wat vraagt van werknemers. Verder zijn we met de gemeente platforms aan het oprichten voor branches waar tekort aan personeel komt. Daar kan ook deze doelgroep van profiteren.”