School@Work: vanaf dag één leren in de praktijk

Gepubliceerd op 16 juni 2022

Leren in de veilige omgeving van een sociaal ontwikkelbedrijf met intensieve begeleiding door praktijkopleider en docent. Dat is de kern van de entreeopleiding School@Work die de Zuid-Hollandse onderwijsinstelling mboRijnland in samenwerking met onder andere ontwikkelbedrijf Provalu in Voorhout verzorgt. Jongeren kunnen vanaf de eerste dag in eigen tempo aan hun leerdoelen werken in bijvoorbeeld de keuken of het magazijn van het ontwikkelbedrijf. “Het zijn fantastische en vooral leerrijke leerwerkplekken.”

“We kunnen jongeren die vaak tussen wal en schip zijn gevallen, echt een succeservaring bieden. Ze krijgen weer vertrouwen in zichzelf en kunnen groeien.” Dat ziet Caroline van Duijvenbode, docent en gepersonaliseerd leren expert bij mboRijnland, als het grootste pluspunt van School@Work. Deze entreeopleiding vormt een opstap richting een duurzame plek op de arbeidsmarkt en is speciaal bedoeld voor jongeren zonder diploma en zonder startkwalificatie die beter leren in de praktijk. Daarom staat hybride leren ofwel leren in de praktijk centraal.

Volgens Laura van de Plas, adviseur ontwikkeling & re-integratie van het Jongerenpunt Kust-, Duin- en Bollenstreek van Provalu, is deze aanpak een uitkomst voor een brede groep. “Wij helpen hiermee niet alleen kandidaten met een uitkering die vallen onder de Participatiewet of behoren tot het doelgroepregister, maar tevens niet-uitkeringsgerechtigden.” De meeste deelnemers zijn tussen de 16 en 27 jaar oud, al is ook iets jonger of ouder mogelijk.

Tips

  • Zorg voor een veilige leeromgeving bij een sociaal ontwikkelbedrijf waar de jongere in eigen tempo aan zijn leerdoelen kan werken. Plaats de deelnemer in een leerrijke leeromgeving, zoals de keuken, het magazijn of de schoonmaakafdeling.
  • Regel dat de jongere intensieve begeleiding krijgt van praktijkopleider en docent. Zorg ervoor dat zij steeds goed met elkaar overleggen en samenwerken.
  • Kijk echt naar de jongere als individu en lever maatwerk. Laat daarom de docent frequent een onderwijs/coachgesprek over de voortgang van de student houden.
  • Leg geen vaste duur van een traject vast maar laat dit afhangen van het ritme waarin de jongere leert.
  • Verzamel aan de voorkant van het traject al zoveel mogelijk informatie over de deelnemer, natuurlijk binnen de wettelijke kaders zoals de AVG. Maak op basis daarvan meteen een integraal begeleidingsplan. Hierin is in een oogopslag duidelijk wie welke actie onderneemt, wanneer dat nodig is. 

Klas van twintig studenten geplaatst bij ontwikkelbedrijf

In hun sessie tijdens het Leerwerkfestival op 16 mei inspireren Van Duijvenbode en Van der Plas de aanwezigen met een bevlogen verhaal over waarom School@Work zo waardevol is. Het initiatief bestaat inmiddels vier jaar en sluit aan bij de aanpak van het Centrum voor Innovatief Vakmanschap Leven Lang Flex in de arbeidsmarktregio’s Zuid-Holland Centraal, Holland Rijnland en Midden-Holland. De onderwijsinstelling mboRijnland werkt bij School@Work samen met gemeenten en de sociaal ontwikkelbedrijven Promen in Gouda, Provalu in Voorhout en Rijnvicus in Alphen aan den Rijn. In het nieuwe schooljaar gaat ook DZB Leiden meedoen.

In elk ontwikkelbedrijf plaatst mboRijnland een klas van twintig studenten. Zij volgen een opleiding op mbo-niveau 1 voor het profiel assistent horeca, voeding of voedingsindustrie, assistent logistiek of assistent dienstverlening en zorg (vanaf 2022-2023 alleen nog maar assistent dienstverlening genoemd). Van Duijvenbode: “Het mooie is dat zo’n ontwikkelbedrijf veel in huis heeft zoals een magazijn, keuken en schoonmaakafdeling. Het zijn fantastische en vooral leerrijke leerwerkplekken in een veilige en rustige omgeving. De jongere wordt intensief begeleid door zowel de praktijkopleider van het bedrijf als onze eigen docent.”

Dat licht het duo toe aan de hand van het werkelijke voorbeeld van student Melanie. Zij heeft het Praktijkcollege met succes afgesloten en wil werken maar eigenlijk ook doorleren. Het reguliere mbo-onderwijs is echter waarschijnlijk onhaalbaar voor haar. Van der Plas: “Dat is een perfect voorbeeld van iemand die we kunnen helpen. Ze volgt nu in onze keuken de opleiding voor horeca en kan hier in eigen tempo leren. Haar week bestaat uit twee leerwerkdagen met praktijkbegeleider en docent, een stagedag zonder docent om alvast te wennen aan wat ze later tegenkomt op de arbeidsmarkt en een generieke dag voor vakken als Nederlands, rekenen en Loopbaan en Burgerschap.”

Persoonlijk maatwerk tweede pijler naast hybride leren

Naast hybride leren is persoonlijk maatwerk de tweede pijler onder School@Work. We geloven bij mboRijnland in gepersonaliseerd leren”, zegt Van Duijvenbode. “Wij zien de student als individu. De docent komt elke week op locatie langs voor een coachgesprek: waar sta je, waar ga je naartoe en wat heb je nodig? Daarvoor hebben we het mbo-kwalificatiedossier vertaald naar leerdoelen.” 

De partijen werken vanaf het begin van een traject nauw samen, zegt Van der Plas. “We staan echt met zijn allen om de jongere heen. We verzamelen aan de voorkant veel informatie over de jongere, onder andere van het regionaal meld- en coördinatiepunt. Ook maken we dan meteen een integraal begeleidingsplan. Hierin leggen we vast wie welke actie onderneemt, wanneer dat nodig is.”

In verband met de maatwerkaanpak is het oorspronkelijke idee van een eenjarige duur van de entreeopleiding School@Work verlaten. Het ritme van de student is nu bepalend, aldus Van Duijvenbode. “De opleiding is afgerond als de jongere zijn leerdoelen heeft bereikt en aantoont het diploma te kunnen halen. Als iemand hierover anderhalf jaar doet, is het ook goed. En een enkeling zal al in negen maanden klaar zijn. Het gaat erom dat de jongere goed voorbereid is op de vervolgstap.” Bij deze nieuwe reis zijn er drie mogelijkheden: vervolgonderwijs, op contractbasis aan het werk bij Provalu of een werkplek bij een externe werkgever.

Al ver gekomen maar nog ruimte voor verbetering

Niet iedereen haalt de eindstreep van School@Work, erkent Van Duijvenbode. “Het aantal uitvallers is gelukkig zeer beperkt, maar het lukt niet altijd. Bijvoorbeeld omdat de jongere tussentijds zijn plafond haalt of door privéomstandigheden geen ruimte in zijn hoofd heeft voor leren. Dan kan de jongere terecht bij ons begeleidings- en coachingsproject StagePLUS.”

De samenwerkende partners in School@Work zijn ver gekomen, besluiten Van Duijvenbode en Van der Plas. Al was en blijft het hard werken en is er nog zeker ruimte voor verbetering. “We hebben gelukkig korte lijntjes, maar kunnen nog meer met elkaar communiceren en van elkaar leren.” Ze hebben nog een tip. “Voorkom dat praktijkopleider en docent elkaar toch niet goed begrijpen. Denk daarom vooraf al na over de scenario’s die je kunt tegenkomen in een traject.”