Woud van werkgeversregelingen weggewerkt dankzij harmonisatie

Gepubliceerd op 01 februari 2024

14 gemeenten, het WerkgeversServicepunt Rijnmond en het UWV in arbeidsmarktregio Rijnmond staken de koppen bij elkaar om het werkgevers makkelijker te maken. Harmonisatie van werkgeversregelingen was hierin een van de speerpunten. Hierdoor hebben werkgevers in de regio straks veel beter inzicht in de beschikbare werkgeversregelingen.

Stel: Je bent werkgever en kunt kiezen uit 2 goede kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt. Kandidaat uit gemeente A brengt een Bijdrage Duurzame Plaatsing ter waarde van 
€ 4.500 mee. Maar alleen als je deze persoon een opleiding geeft, die resulteert in een diploma. Of kies je kandidaat uit gemeente B die € 6.000 in het laatje brengt, no strings attached?

Vooruit, nog eentje: Je bent een landelijke winkelketen en legt je filialen keurig netjes een doelstelling op ten aanzien van de ondersteuning van mensen die onder de Participatiewet vallen. Maar vervolgens krijgt ieder filiaal van elke gemeente een andere set formulieren toegestuurd. De hoeveelheid subsidie verschilt bovendien per gemeente en het moment van uitkeren ook. Hoe warm word je dan nog van die kandidaat met een afstand tot de arbeidsmarkt? 

Collega's met elkaar in gesprek over harmonisatie

Een plan om de participatiewet uitvoerbaarder te maken

De versnipperde invulling en uitvoering van werkgeversinstrumenten tussen gemeenten was al lang een doorn in het oog van werkgevers in arbeidsmarktregio Rijnmond. Dus toen de arbeidsmarktregio in 2018 een plan smeedde om werkgevers beter te bedienen, werd het harmoniseren van de belangrijkste werkgeversinstrumenten daarin een strategische pijler. Andere projecten waren een online matchingsplatform voor werkgevers en werkzoekenden (HalloWerk), een betere samenwerking in het matchen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt en een grotere eenduidigheid tussen de WSP’s.

Gelijkwaardige projectorganisatie

De directeuren uit het ambtelijk overleg van WSP Rijnmond (WSPR) namen in koppeltjes het opdrachtgeverschap voor een project voor hun rekening. Ook de gekozen projectleiders kwamen uit verschillende organisaties. Dat er geen centrale regierol was voor centrumgemeente Rotterdam, was een bewuste keus, legt El Mustapha Kaouass van WSP Rijnmond uit: “Het plan was echt een regio-initiatief. Daarom vonden we dit met elkaar de meest passende vorm. En voor het draagvlak en de beeldvorming was het ook goed.”

Elk project had een werkgroep met daarin een vertegenwoordiging vanuit de clustergemeentes, de centrumgemeente, het WSPR en het UWV. Anet Daverveld, werkzaam bij het UWV: “Die diversiteit was waardevol, want er kwam nogal wat kennis over wetgeving en regelingen bij kijken. Zo kon ik bijvoorbeeld de nodige kennis inbrengen over sociale zekerheid en de ondersteuning en regelingen die het UWV aan werkgevers biedt.”

Dat de arbeidsmarktregio in staat was om het op deze manier te organiseren, komt volgens Kaouass doordat de samenwerking rond werkgeversdienstverlening in arbeidsmarktregio Rijnmond stevig verankerd is in lokale en regionale overlegstructuren, met een hoge betrokkenheid van de sociale partners en onderwijsinstellingen.

De diversiteit in de werkgroepen was waardevol, want er kwam nogal wat kennis over wetgeving en regelingen bij kijken.

Anet Daverveld

Inventarisatie

De eerste stap om tot harmonisering te komen was meteen een pittige: het inventariseren van alle beschreven werkgeversinstrumenten binnen de arbeidsregio. Kim Plugge van Gemeente Nissewaard maakte deel uit van de werkgroep. “Er leek geen einde te komen aan de lijst van regelingen binnen onze gemeenten. Gelukkig bleek dat we vaak verschillende namen gebruikten voor eenzelfde regeling. Uiteindelijk bleven er maar 7 over.”

De 7 te harmoniseren werkgeversregelingen van arbeidsmarktregio Rijnmond

  1. Preferent proces Loonkostensubsidie
  2. Jobcarving en functiecreatie
  3. Voorwaardelijke opleiding voor plaatsing
  4. Proefplaatsing
  5. Bijdrage duurzame plaatsing
  6. Werkplekaanpassing
  7. Jobcoaching

Harmoniseren wat kan

Volledige harmonisatie lukt vaak, maar niet altijd, merkte de werkgroep. Marja van der Meulen, projectleider en werkzaam bij uitvoeringsinstantie Stroomopwaarts: “Elke gemeente heeft toch een andere portemonnee en arbeidsmarktsituatie, en eigen problematieken en processen. Bovendien verdient iedere werkzoekende maatwerk. Een strak keurslijf dat niemand past, schiet ook niet op. Dan kun je beter kijken naar wat wél kan. In ons geval bleken 2 instrumenten niet te harmoniseren.  Maar wat wel lukte was een uniform beoordelingsinstrument maken waarmee al onze professionals voortaan op gelijke gronden een subsidieaanvraag of -verlenging beoordelen. En waar nodig spraken we minimale en maximale bedragen af, bijvoorbeeld voor de inzet van een opleiding.”

Verschillen overbruggen

“Het duurde even voor we op stoom waren”, vertelt Kaouass. “Onze projectopdracht definiëren en afbakenen was al een kluif op zich. En ook het vertrouwen in elkaar moest groeien, want iedereen kwam natuurlijk uit verschillende organisaties. Daarna verliep het harmoniseren vrij vloeiend.” Eigenlijk was dit proces al een resultaat op zichzelf, merkt Daverveld op. “Feitelijk heeft harmonisering betrekkelijk weinig impact op de dienstverlening van mijn eigen organisatie. Maar net als voor de andere partners was dit project ook voor het UWV verrijkend, omdat het ons als samenwerkingscollectief heeft versterkt.”

De weinige dilemma’s die zich voordeden, hadden meestal te maken met verschillen tussen stad en dorp. Plugge noemt een paar voorbeelden: “Zo heeft Rotterdam een vacaturevijver van een heel ander formaat dan Goeree-Overflakkee, waar mensen voor een passende baan soms wel anderhalf uur moeten reizen. En ook de cultuur verschilt. In een kleine gemeenschap nemen veel werkgevers omwille van ‘naoberschap’ en sociale betrokkenheid uit zichzelf de verantwoordelijkheid om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen. In de stad gaat het er zakelijker aan toe; daar zijn meer financiële prikkels nodig.”

Er leek geen einde te komen aan de lijst van regelingen binnen onze gemeenten. Gelukkig bleek dat we vaak verschillende namen gebruikten voor eenzelfde regeling.

Kim Plugge

Productsheet in ‘Dennis’

In 2 jaar tijd – inclusief coronaperiode – nam de werkgroep 6 van de 7 regelingen onderhanden. Het resultaat lieten ze door communicatieprofessionals vertalen naar compacte, eenduidige productsheets. De inhoud daarvan komt in digitale instrumentengids Dennis te staan, waar adviseurs en werkgevers landelijke, regionale en lokale instrumenten en leerwerktrajecten eenvoudig kunnen bekijken en delen. 

Lastigste regelingen voor het laatst

Alleen de regeling ‘Jobcoaching’ ligt nog op de plank. Van der Meulen: “Jobcoaching is complex, omdat het het meest gebruikte instrument is en er grote belangen mee gemoeid zijn. Hiermee gaan we aan de slag wanneer de uitkomsten van een onderzoek dat nog loopt bekend zijn. Sowieso is het niet verkeerd om eerst te ervaren hoe het de vernieuwde regelingen vergaat.”

Tips

  • Een succesfactor is betrokkenen voorbij het gemeentelijk belang en in het regionaal belang te laten denken. Borg dit daarom in de projectorganisatie en focus in gesprekken op bedoelingen in plaats van verschillen. 
  • Laat buikgevoel en aannames buiten de deur. Ga bij het harmoniseren uit van wat er op papier staat, en niet van hoe mensen menen dat de regelingen worden toegepast. 
  • Zorg dat accountmanagers bij werkgevers actief informeren naar hun behoeften en ervaringen rond werkgeversregelingen. Neem die feedback waar mogelijk mee in de harmonisatie.
  • Schrijf de vernieuwde regeling op in klare taal en deel het resultaat in digitale instrumentengids Dennis.

Evaluatie

In hoeverre de harmonisatie van deze eerste set regelingen nu daadwerkelijk de drempel heeft verlaagd voor werkgevers om meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen, moet in 2024 blijken. “In de jaarlijkse evaluatie van ons SUWI-uitvoeringsplan nemen we hierover vragen op. Dan krijgen we inzicht in het gebruik van de regelingen en of ze worden toegepast zoals we bedacht hebben”, aldus Kaouass. Vanuit de accountmanagers hoort Van der Meulen in elk geval al positieve signalen van regionale werkgevers en werkgevers die regionaal werven. “Door het toegenomen gemak van duidelijkheid en eenduidigheid vinden ze hoogteverschillen in bedrag minder belangrijk dan voorheen.”