Zorg in Rijnmond zet proeftraining in als SROI en vindt meer mensen

Gepubliceerd op 13 juli 2022

Het is voor werkgevers in de zorg niet altijd makkelijk om de verplichting van social return in te vullen. Stroomopwaarts en thuiszorgorganisatie Directzorg bedachten een nieuwe manier: een werkgever verzorgt een praktijktraining waar mensen met een bijstandsuitkering kunnen ervaren of werk in de zorg iets voor ze is. 

“Als mensen zeggen dat ze graag in de zorg willen werken, dan betalen wij hun opleiding ‘Helpende 2’ bij het Zorgcollege”, vertelt Yvonne Wolfs, accountmanager WSP Stroomopwaarts. Dat is de uitvoerder van de Participatiewet en leer-werkbedrijf voor Maassluis, Vlaardingen en Schiedam. “Een kandidaat moet dan wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moet de kinderopvang geregeld zijn.”

Om te kijken of geïnteresseerden de juiste werknemersvaardigheden hebben doen ze eerst huishoudelijke werkzaamheden bij een thuiszorgorganisatie. Daarnaast volgen ze de training ‘Hart voor de zorg’, verzorgd door de trainers Pleun Snel en Ilonka Voogdt. Doel is deelnemers te laten zien wat werken in de zorg écht inhoudt en te onderzoeken of ze gemotiveerd zijn er aan de slag te gaan.  Als werk en training goed gaan, mogen ze de opleiding van zes maanden doen. 

Tips voor gemeenten

  • Wees creatief bij het bedenken van invullingen voor social return. 
  • Trek op met regiogemeenten. Het is voor werkgevers fijn dat de regels voor social return overal hetzelfde zijn. En gemeenten staan samen sterk en kunnen in beleids- en uitvoeringoverleg van elkaars ervaringen profiteren.
  • Organiseer bijeenkomsten voor werkgevers met tips over social return.
  • Neem niet zomaar aan dat een training geschikt is voor statushouders. Het niveau van ‘Hart voor de zorg’ bleek voor die doelgroep te hoog. Daarom heeft Stroomopwaarts een apart traject ingekocht bij het Zorgcollege. 

Ervaren hoe werken in de zorg is

De training was bij de start in 2019 alleen theoretisch. Een jaar later kwam Wolfs via haar relaties bij de HR-afdeling van Directzorg in contact met opleidingsmedewerker Yvonne Cabaret en vroeg haar voor een gastles. Cabaret: “Ik vertelde over begeleidingsmogelijkheden in de zorg en over opleidingen op verschillende niveaus. Daarna kwamen we op het idee van praktijklessen waarbij mensen kunnen ervaren hoe het is om voor iemand te zorgen. Maar ook hoe het kan voelen als je afhankelijk bent van zorg. Bij de praktijklessen oefenen we onder meer met skills als rolstoelrijden, steunkousen aantrekken en verzorgend wassen. En we gaan in op onderwerpen als dementie.”

Het idee beviel zo goed dat Cabaret nu altijd het praktijkgedeelte verzorgt dat de training completeert. “Steeds aangepast aan de deelnemers en de locatie. Als we het praktijklokaal van het Zorgcollege kunnen gebruiken dan hebben we een bed en een pop en kunnen we ook andere vaardigheden oefenen.”

Is de zorg echt iets voor mij?

De opleiding wordt een paar keer per jaar gegeven, zodra er een groep van acht tot tien kandidaten is. Dat zijn vooral mensen met een uitkering. Deelnemers ervaren de praktijklessen als heel prettig. Ze krijgen een beter beeld van de zorg en of dat werk wel bij ze past. Voordeel voor Stroomopwaarts is dat het voorkomt dat er tijd en geld verloren gaat omdat kandidaten een opleiding doen die niet bij ze past. Er kan een ander traject worden gezocht.

Beter beeld van de deelnemers

Door het praktijkgedeelte krijgt Stroomopwaarts een goed beeld van de praktische vaardigden van deelnemers. Kunnen ze goed samenwerken? Beheersen ze de Nederlandse taal goed? Dat is ook belangrijk voor de rapportage die onderdeel uitmaakt van werken in de zorg. 

Tips voor werkgevers

  • Ga met je gemeente praten als je moeite hebt personeel aan te trekken. Gebruik hun tips.
  • Social return is niet alleen een verplichting, maar ook een manier om kandidaten te werven.

Geschikte kandidaten spotten

De uren die Cabaret spendeert aan praktijksessies mogen worden opgevoerd voor de socialreturnverplichting. Een bijkomend voordeel voor Directzorg is dat ze al vroeg zien of er een potentiële toekomstige collega tussen de kandidaten zit. “We hebben onlangs iemand benaderd die me tijdens de training triggerde. Ze was heel erg enthousiast over de begeleiding en leek me geschikt. Ze heeft bij Directzorg stagegelopen en in augustus gaat ze bij ons de opleiding doen voor begeleider maatschappelijk zorg op niveau 3. Tot die tijd krijgt ze een proefplaatsing. Het team is er blij mee, want deze vrouw heeft de potentie om door te stromen naar een hoger niveau.”

Aanrader voor andere gemeenten en werkgevers

Wolfs en Cabaret zijn enthousiast over hun samenwerking. De praktijklessen worden na iedere training geëvalueerd en zo nodig aangepast. Wolfs is van plan in andere branches vergelijkbare trainingen op te gaan zetten. En ze raadt andere gemeenten aan om deze mogelijkheid in te zetten om werknemers te interesseren voor kanssectoren. 

Botsende eisen van zorgverzekeraars en SROI

Hoe komt het dat zorgwerkgevers soms moeite hebben te voldoen aan de eisen van social return? Ze hebben toch een schreeuwend tekort aan werknemers? Cabaret legt uit dat ze voor social return alleen het aannemen van werknemers met niveau 1 en 2 mogen opvoeren. Maar zorgverzekeraars willen dat er alleen gekwalificeerde mensen in de zorg werken, dus niveau 3 en 4. Dat maakt het steeds lastiger om stageplekken te vinden of mensen te plaatsten en intern op te leiden. 

Om zicht te krijgen op dit soort knelpunten heeft Wolfs een lunch voor werkgevers georganiseerd. “Met de feedback die we daar kregen kunnen we eventueel de spelregels voor social return aanpassen. We trekken daarbij op met zestien clustergemeenten binnen de arbeidsmarktregio Rijnmond.”