Overslaan en naar de inhoud gaan

Midden-Gelderland gaat arbeidsmarktkrapte succesvol te lijf met Oriëntatiecarrousel

Gepubliceerd op 21 februari 2022

In tijden van arbeidsmarktkrapte is het matchen van werkgevers en potentiële werknemers belangrijker en tegelijkertijd lastiger dan ooit. Initiatieven om de kloof te dichten zijn er volop. Zoals daar is: de Oriëntatiecarrousel. Het instrument van Leerwerkloket Midden-Gelderland brengt bedrijven en kandidaten met verschillende achtergronden op een laagdrempelige manier bij elkaar én helpt werkgevers om aan hun SROI-verplichting te voldoen.

Waar sommige branches kampen met een chronisch tekort aan nieuwe aanwas, buitelen in andere sectoren werkzoekenden massaal over elkaar heen. De oorzaken van de mismatch op de arbeidsmarkt zijn nagenoeg bekend. Veel potentiële werknemers hebben de ‘verkeerde’ opleiding gekozen, geen startkwalificatie behaald of last van keuzestress, bang als ze zijn om (weer) niet de juiste keuze te maken. Werkgevers op hun beurt zoeken liefst het schaap met de vijf poten, zijn gebonden aan (te) harde kwaliteitseisen en kunnen door gebrek aan handjes geen begeleiding bieden. Ook weten ze vaak niet welke kandidaten (dan wél) geschikt zijn.

Tips en ervaringen

  • Niet alle werkgevers zijn blij met een SROI-verplichting. Denk mee, laat merken dat het fijn is om als bedrijf iets terug te doen voor de maatschappij, toon belangstelling voor de werkgever en zijn product. Dat breekt het ijs.
  • Zorg als gemeente voor korte lijntjes met het Leerwerkloket, bijvoorbeeld door er iemand te detacheren. Dat opent deuren.
  • Laat jezelf als bedrijf of sector via de Oriëntatiecarrousel zien en maak duidelijk dat het talent van kandidaten er mag zijn.
  • Alles staat of valt met goede communicatie, het helpt om beleid te vertalen naar concrete actie.

SROI-verplichting

Het Leerwerkloket – het samenwerkingsverband tussen gemeente, ROC en UWV - speelt een belangrijke rol bij het matchen van vraag en aanbod. “Leerwerkloketten zijn er van oudsher voor iedereen met vragen over leren en werken. De laatste jaren kloppen steeds meer werkgevers aan die na het winnen van een gemeentelijke aanbesteding verplicht zijn om 5 procent van de aanneemsom te besteden aan onder meer het creëren van leerwerkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt”, vertelt Theo van Duijl, senior adviseur SROI bij het Landelijk Team Leerwerkloketten. “Vreemd is dat niet, want alle mogelijk interessante kandidaten zijn in de Leerwerkloket-bestanden te vinden. Intussen helpt zo’n 70 procent van alle 35 Leerwerkloketten bedrijven bij hun SROI-uitvoering.”

Van snuffelstage tot omscholingscursus

Een van die Leerwerkloketten is Leerwerkloket Midden-Gelderland dat met ‘de Oriëntatiecarrousel’ een in basis heel eenvoudig 5-staps-matchingsinstrument introduceerde, voor in principe alle bedrijven. “Zodra een kandidaat zich aanmeldt, volgt een intakegesprek met een Adviseur Leren en Werken”, vertelt John Kemper, die als accountmanager Social Return bij de gemeente Arnhem een tijdlang was gedetacheerd bij het Leerwerkloket. “In overleg met de kandidaat wordt een passend aanbod gedaan voor verdere oriëntatie. Daarna is er een gesprek met de werkgever en volgt bij wederzijdse interesse een snuffelstage van maximaal een week. Tijdens een afsluitend adviesgesprek wordt het vervolgtraject bepaald. Dat kan een tijdelijke arbeidsovereenkomst of leerwerktraject zijn, maar bijvoorbeeld ook een snuffelstage bij een ander bedrijf of een omscholingscursus.”    

Vrachtwagenchauffeur in de zorg

De Oriëntatiecarrousel is voor kandidaten met verschillende achtergronden een ideale manier om zichzelf te laten zien. In 2021 meldden zich 96 mensen aan, onder wie scholieren, jobhoppers, uitkerings-, WIA- en Wajong-gerechtigden, voormalig zelfstandigen, statushouders en ervaren 50-plussers. Kemper: “Het is een heel brede, gevarieerde doelgroep met mensen die vanwege hun achtergrond vaak lastig aan het werk komen of denken dat ze door een ‘verkeerd’ CV niet kunnen switchen naar een andere branche. In de Oriëntatiecarrousel worden mensen niet beoordeeld op hun arbeidsverleden of behaalde diploma’s. Juist niet. Zo was er een vrachtwagenchauffeur die graag de zorg in wilde. Voor hem was het, ook gezien zijn leeftijd, nu of nooit. Het contact was snel gelegd, de snuffelstage zo geregeld. Verder zijn verschillende mensen uit de evenementenbranche en de horeca versneld omgeschoold en elders aan de slag gegaan.”

Alvast profileren 

Andersom is het voor bedrijven interessant om uit een grotere vijver te putten. Kemper: “Aanvankelijk benaderden we vooral bedrijven in typische ‘kraptesectoren’ als de zorg en de techniek. Vorig jaar hebben we ons terrein bewust uitgebreid door ook werkgevers met een SROI-verplichting enthousiast te maken. Dat heeft geleid tot een breder aanbod, waardoor kandidaten de kans krijgen hun talenten te laten zien bij meer bedrijven die op hun beurt hun SROI-verplichting kunnen wegstrepen. Het mes snijdt dus aan twee kanten. Niet alle bedrijven hebben vacatures, maar sommige willen zich wel profileren.”
Juist die praktische aanpak maakt de Oriëntatiecarrousel bijzonder, vindt Van Duijl. ”Het matchen van kandidaten en werkgevers is zo oud als de weg naar Rome. Het barst van de instrumenten en initiatieven. De Oriëntatiecarrousel is méér dan koppelen alleen en heeft bovendien een heel concrete vorm en benaming. Dat schept duidelijkheid en spreekt juist daardoor veel partijen aan.”

Verder professionaliseren

Van Duijl, enthousiast door zijn ervaringen in Midden-Gelderland, ziet het als zijn missie om het liefst heel Nederland te overtuigen van nut, noodzaak en lol van de Oriëntatiecarrousel. “Overal waar ik kom, al dan niet samen met John, slaat het idee aan. Verschillende gemeenten en grote bedrijven, waaronder Rijkswaterstaat, hebben al belangstelling getoond. Leerwerkloket Alblasserwaard is intussen zelfs met de Oriëntatiecarrousel gestart. Om een en ander verder te professionaliseren komt er een video, waarin John en ik vertellen over onze ervaringen. Ook ontwikkelt het Landelijk Leerwerkloket een format voor Leerwerkloketten die de Oriëntatiecarrousel in hun regio willen opstarten.”

Ideale vliegwiel 

En in die opstartfase kunnen nog stappen worden gezet, onder meer op communicatiegebied, weet Van Duijl: “Alles staat of valt met goede communicatie. Het koppelen van werkgevers en kandidaten leidt tot enorm veel synergie, wat gemeenten, UWV en ROC aanspoort om met het Leerwerkloket te kijken hoe ze bestaande netwerken kunnen verstevigen en matchingsproblemen kunnen tackelen. Die communicatie is ook nodig om beleid te vertalen naar concrete acties. De Oriëntatiecarrousel is daarvoor het ideale vliegwiel. Zelfs SROI-professionals die ik spreek, zien de waarde in van het ‘gluren bij de buren’. Het loont om over de schutting te kijken. Of sterker nog: om de schutting weg te halen, zoals in Midden-Gelderland is gebeurd, waar John vanuit de gemeente Arnhem een tijd gedetacheerd was bij het Leerwerkloket. Ik kan je zeggen: dat opent nieuwe deuren.” 

Naar het ROC

Dat kan Kemper alleen maar beamen. Over de plannen van ‘zijn’ Leerwerkloket zegt hij: “De komende tijd gaan we ons specifieker richten op sectoren waar veel mensen nodig zijn, zoals de zorg, horeca, techniek en infra. Ook kijken we hoe we kandidaten voor wie dat nodig is op individuele basis aan een bedrijf kunnen koppelen. Meer maatwerk dus. En er is een plan om met bedrijven naar ROC’s te gaan, waar ze zich aan vooral mbo-1 en mbo-2 studenten kunnen presenteren. We blijven nieuwe wegen zoeken om bij werkgevers in beeld te komen. De extra link met SROI is daarbij een mooie trigger.”