Rotterdam: veel meer keuze door Doorstroom op Zuid

Gepubliceerd op 16 juni 2022

Voor een deel van de werkzoekenden in Rotterdam is een goede tussenstap nodig voordat ze echt klaar zijn voor duurzaam werk. In het zuidelijke deel van de Maasstad zorgt het samenwerkingsinitiatief Doorstroom op Zuid voor een steeds grotere keuze aan ontwikkeltrajecten richting banen waaraan veel behoefte is. De kern is echte aandacht voor wat mensen willen en kunnen.

Een sprekend voorbeeld is de buslijn die sociale onderneming DAM Nederland onderhoudt op het Noordereiland in Rotterdam. In opdracht van openbaar vervoerbedrijf RET rijdt DAM (afkorting van Duurzame Aanvullende Mobiliteit) rond met eigen elektrische shuttles. Mensen die interesse in personenvervoer hebben, kunnen zo hun eerste ervaring opdoen. Terwijl jongeren die vanuit het Praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs komen, leren hoe ze voertuigen schoonmaken. Dat kan voor hen een opstapje zijn naar werk bij een autowasserij. 

Gemeente en RET zien de buslijn als een ontwikkelplek, vertelt Hans de Hoog. “In een veilige leeromgeving kunnen mensen in eigen tempo hun werk doen. Eigenlijk bieden we een baangarantie, bijvoorbeeld als taxichauffeur. Daarvoor werken we nauw samen met de taxibranche.” 

De Hoog omschrijft zichzelf als verbinder bij en medeoprichter van DAM Nederland en is een drijvende kracht achter Doorstroom op Zuid. “Wij zijn een mensontwikkelbedrijf dat vervoer inzet om mensen meer perspectief op werk te bieden. We werken voor openbaar vervoerbedrijven en doelgroepenvervoerders, omdat voor hen een deel van het vervoer vanuit financieel en organisatorisch oogpunt niet goed te doen is.”
 

Tips

  • Zorg voor een divers palet van ontwikkeltrajecten richting duurzame banen waaraan veel behoefte is.
  • Ga uit van de talenten van mensen. Heb oprechte aandacht voor wat ze willen en kunnen.
  • Maak met reguliere werkgevers en sectoren goede afspraken over instroombanen en vervolgens doorstroombanen.
  • Werk met elkaar samen vanuit een duidelijke gedeelde visie met vaste kernprincipes. Zet hierin de inclusieve samenleving centraal.
  • Kijk ook of het mogelijk is om fysiek bij elkaar in een pand te zitten want dat versterkt de samenwerking.

Oprechte aandacht voor mensen

Behalve dit traject biedt Doorstroom op Zuid steeds meer andere ontwikkeltrajecten aan, bijvoorbeeld voor werk als fietskoerier, pakketbezorger, installateur vanwege de energietransitie en naaister in een atelier. Daarvoor hebben gemeente, onderwijs, sociale ondernemingen, reguliere bedrijven en andere betrokken organisaties hun krachten gebundeld. Ook letterlijk, want verschillende partijen zitten bij elkaar in één pand. 

“Hier gebeurt echt iets”, zegt De Hoog. “Iedereen kan bij ons aankloppen. We gaan met mensen in gesprek over hun wensen en brengen ze in een omgeving waarin het alleen om hen draait, wel vanuit werk natuurlijk. Het is geen lopende band maar er is oprechte aandacht voor mensen.”

Meer behoefte aan ontwikkeltrajecten voor doorstroom

Tijdens het Leerwerkfestival op 16 mei verzorgt De Hoog een sessie samen met Richelle Stewart, ontwikkelcoach Instrumentenhuis bij de gemeente Rotterdam, en Gitte Nagel, programmaleider arbeid bij Stichting BOOR. Stewart vertelt dat Doorstroom op Zuid is opgezet samen met haar en een collega. “In de huidige arbeidsmarkt is er nu meer behoefte aan ontwikkeltrajecten om door te stromen naar een baan.”

De aanpak van Doorstroom op Zuid sluit goed aan bij het gemeentelijke beleid, merkt ze op. “Wij zijn in 2011 gestart met ‘full engagement’ vanuit de stelling dat elke burger moet kunnen participeren voor minimaal twintig uur. Vanuit deze basis werken we tegenwoordig wijkgestuurd. We zitten als gemeente niet meer in een ivoren toren maar hebben alle disciplines in de wijken ondergebracht. We zijn daarom nauw betrokken bij de samenwerking.”

Alle partijen zetten zich in voor duurzame uitstroom door mensen iets te laten doen waar hun passie zit

Hans de Hoog

Duidelijke visie op betekenisvol samenwerken

Eigenlijk is Doorstroom op Zuid een theoretisch samenwerkingsconcept, zegt De Hoog. “Dit passen we nu toe in het zuidelijke deel van Rotterdam. De basis is dat alle partijen zich inzetten voor duurzame uitstroom door mensen iets te laten doen waar hun passie zit.” 

Het model is gestoeld op een duidelijke visie op betekenisvol samenwerken, waarbij steeds dezelfde kernprincipes worden gehanteerd (zie kader). “Centraal staat een inclusieve samenleving waarin mensen meedoen op een manier die bij hen past. In mijn ogen kunnen we het in Nederland ons niet meer veroorloven dat niet te doen. De maatschappelijke waarde van meedoen is enorm en de maatschappelijke kosten staan daarmee in geen enkele verhouding.”

Betekenisvol samenwerken: de kernprincipes

  • Echte aandacht voor wat mensen willen en kunnen.
  • Echte aandacht voor wat werkgevers en sectoren nodig hebben.
  • Aandacht voor de juiste intenties en prikkels.
  • Puzzelen en verbinden.
  • Schoenmaker blijf bij je leest / doe waar je goed in bent.
  • Compensatie is gebaseerd op waarde die toegevoegd wordt.

Er is intensief contact met werkgevers en sectoren. “We overleggen wat goede instroombanen en vervolgens doorstroombanen bij de werkgever zouden kunnen zijn. Aan de hand daarvan stellen we de ontwikkeltrajecten op. De werkgevers werken actief mee, want zij zijn erbij gebaat om mensen duurzaam aan hen te verbinden.”

Speciaal trainingscentrum voor uitstroom

Bij Stichting BOOR waarvoor Nagel actief is, zijn 78 openbare scholen in Rotterdam aangesloten, waaronder scholen in het Praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Binnen de stichting is de Jobacademie ontwikkeld voor leerlingen in de laatste fase van onderwijs. Zij worden voorbereid op de arbeidsmarkt via trajecten bij werkgevers. Daarnaast is vanuit BOOR het Uitstroom Trainingscentrum (UTC) opgezet, vertelt Nagel. “Jongeren kunnen extra vlieguren maken bij sociaal ondernemers in verband met de overgang naar een duurzame plek in de maatschappij.”

Een voorbeeld is de opleiding voor junior barista die door een van de scholen is ontwikkeld en nu via Doorstroom op Zuid wordt gepromoot. “Er is veel behoefte aan barista’s maar niet alle deelnemers hoeven dat te worden. Het gaat erom dat zij vak- en werknemersvaardigheden opdoen en dit laten zien door steeds een lekkere kop cappuccino te zetten.”

Stage en werk nabij huis hebben een grotere kans van slagen

Gitte Nagel

Belangrijk om naar talenten te vragen

Het is volgens Nagel belangrijk om ook aan jongeren uit het vso en PrO te vragen wat hun talenten zijn en wat ze willen. “In het verleden werden ze nogal eens richting schoonmaakwerk geduwd, omdat ze dan een baan hebben. Omdat we nu binnen Doorstroom op Zuid met veel partijen samenwerken, hebben jongeren een keuze uit ontwikkeltrajecten.” 

Het zou mooi zijn als het samenwerkingsconcept ook in de rest van Rotterdam wordt neergezet, zegt Nagel. “Want stage en werk nabij huis hebben een grotere kans van slagen.” De Hoog ziet elders in het land vergelijkbare initiatieven ontstaan. “Ik geloof er heilig in dat dit de goede weg is. Als we meer gebruikmaken van de talenten van mensen, wordt de wereld een stuk mooier.”